Historisch Tribunaal: Europa's Juridische Antwoord op Russische Agressie

Straatsburg, donderdag, 26 juni 2025.
De Raad van Europa heeft een baanbrekend internationaal tribunaal opgericht om oorlogsmisdaden in Oekraïne te onderzoeken. Het speciale hof zal Russische politieke en militaire leiders vervolgen voor agressie, met een unieke focus op het aanpakken van misdaden die momenteel buiten de jurisdictie van het Internationaal Strafhof vallen. Hoewel hoogste Russische functionarissen voorlopig diplomatieke immuniteit genieten, markeert dit tribunaal een cruciale stap in het internationaal recht en de verantwoordelijkheid voor oorlogsmisdaden.
Oprichting Speciaal Tribunaal
De Raad van Europa heeft een historisch besluit genomen door een internationaal tribunaal op te richten dat de Russische invasie van Oekraïne juridisch gaat onderzoeken. President Volodymyr Zelensky en de secretaris-generaal van de Raad van Europa, Alain Berset, hebben op 25 juni 2025 in Straatsburg een akkoord ondertekend voor dit speciale hof [1][2]. Het tribunaal zal zich specifiek richten op het onderzoeken van de ‘agressie’ tegen Oekraïne, een cruciaal juridisch aspect dat momenteel buiten de jurisdictie van het Internationaal Strafhof valt [3].
Beperkingen en Mogelijkheden
Hoewel het tribunaal voorlopig geen rechtsmacht heeft over de hoogste Russische politieke leiders zoals president Vladimir Poetin, premier Mikhail Mishustin en minister van Buitenlandse Zaken Sergey Lavrov - vanwege hun diplomatieke immuniteit - is dit een significante stap in het internationaal recht [4]. Zelensky benadrukte dat politieke en juridische moed nodig is om elke Russische oorlogsmisdadiger voor het gerecht te brengen. Nederland heeft zich al bereid verklaard het tribunaal in Den Haag te willen huisvesten [5].
Juridische Betekenis
Het speciale tribunaal vult een belangrijke leemte in de internationale rechtspraak. Terwijl het Internationaal Strafhof reeds arrestatiebevelen heeft uitgevaardigd voor oorlogsmisdaden zoals de ontvoering van Oekraïense kinderen, kan dit nieuwe hof specifiek de agressie onderzoeken [6]. Het International Centre for the Prosecution of Aggression in Den Haag zal al het vooronderzoek en bewijsverzameling uitvoeren, wat een cruciale stap is in het ter verantwoording roepen van de Russische oorlogsleiding [5].