Geert Wilders moet straks échte leden toelaten in zijn eenmanszaak
Den Haag, dinsdag, 11 november 2025.
De PVV bestaat nu uit alleen Geert Wilders en een stichting. Geen echte leden, geen congressen, geen inspraak. Maar een nieuw wetsvoorstel van D66 kan dit veranderen. De Tweede Kamer wil partijen verplichten gewone burgers als lid toe te laten. Linkse partijen, CDA en ChristenUnie steunen het plan. Wilders verdedigt zijn unieke structuur: ‘De kiezers zijn onze leden.’ Maar als het voorstel doorgaat, moet hij zijn eenmanszaak omvormen tot een echte democratische partij. Het amendement komt eind 2025 naar de Raad van State. Politicologen waarschuwen dat verplichte leden niet automatisch meer democratie betekenen.
Brede steun voor democratisering partijen
D66-Kamerlid Joost Sneller dient het amendement in dat partijen verplicht stelt leden toe te laten [1]. Zijn argument is helder: “Leden moeten een betekenisvolle invloed hebben op de koers van de partij en op de kandidatenlijst” [1]. De steun is breed. Linkse partijen Volt, GroenLinks-PvdA en Partij voor de Dieren sluiten zich aan, net als CDA en ChristenUnie [1]. SP en Denk moeten nog besluiten [1]. Het amendement wordt naar verwachting eind 2025 voorgelegd aan de Raad van State [1]. De wet op politieke partijen die binnenkort in de Tweede Kamer wordt behandeld, moet partijen transparanter maken [1].
Wilders verdedigt zijn unieke constructie
De PVV kent precies twee leden: Geert Wilders en de stichting Vrienden van de PVV [1]. Het is een cosmetische constructie, want Wilders legt aan niemand verantwoording af [1]. De PVV organiseert geen congressen en leden kunnen geen invloed uitoefenen op verkiezingsprogramma’s [1]. Wilders verdedigt zijn systeem simpel: “De kiezers zijn onze leden” [1]. Op zijn website benadrukt hij dat de PVV wil meeregeren en “een plek aan tafel verdient” [4]. Maar als het amendement doorgaat, moet hij zijn eenmanszaak omvormen.
Kritiek op verplichte democratie
Politicologen waarschuwen dat het verplichten van leden partijen niet per definitie democratiseert [1]. Ze wijzen naar voorbeelden zoals de PVV en Forum voor Democratie [1]. Wilders heeft al aangekondigd niet mee te werken aan deze “ondemocratische wetswijziging” [4]. Het voorstel maakt echter een serieuze kans op een meerderheid in de Tweede Kamer [1]. Voor gewone burgers betekent dit mogelijk meer inspraak in partijen. Of het ook echt meer democratie brengt, blijft de vraag.