Namen van WOII-collaborateurs online beschikbaar: Discussie laait op
Zaanstad, donderdag, 2 januari 2025.
Het project Oorlog voor de Rechter publiceert namen van overleden verdachten van collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog. De online beschikbaarheid veroorzaakt privacyzorgen en levendige debatten.
Overweldigende belangstelling voor oorlogsarchief
Het Nationaal Archief in Den Haag wordt vandaag overspoeld met aanvragen voor het raadplegen van oorlogsdossiers. Al duizenden mensen staan in de digitale wachtrij om toegang te krijgen tot de gepubliceerde namenlijst [1][5]. Het gaat om een register van ruim 300.000 Nederlanders die werden verdacht van collaboratie met de Duitse bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog [5]. Minister Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft vanwege privacyrisico’s besloten dat de volledige dossiers voorlopig alleen in de studiezaal van het Nationaal Archief kunnen worden ingezien [2][3].
Strenge voorwaarden voor inzage
De studiezaal van het Nationaal Archief is al tot begin februari volgeboekt [3]. Om aan de grote vraag te voldoen is het aantal studieplaatsen uitgebreid van 108 naar 140, waarvan 61 specifiek voor CABR-onderzoek [3][4]. Bezoekers mogen de documenten alleen met potlood overschrijven; fotograferen en kopiëren is niet toegestaan [1][5]. Het project ‘Oorlog voor de Rechter’, een samenwerking tussen het Nationaal Archief, NIOD, Netwerk Oorlogsbronnen en het Huygens Instituut, verwacht in het eerste kwartaal van 2025 de digitale inzage mogelijk te maken [1][3].
Toekomstplannen voor bredere toegang
Minister Bruins onderzoekt momenteel of het gedigitaliseerde archief ook beschikbaar kan worden gesteld in regionale archieven [1][3]. Dit zou de toegankelijkheid vergroten voor geïnteresseerden buiten Den Haag. Het archief wordt gezien als ‘onschatbaar waardevol voor historisch onderzoek en het levend houden van de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog’, aldus de minister [5]. De huidige beperkte openbaarmaking is een tijdelijke oplossing na waarschuwingen van de Autoriteit Persoonsgegevens [3][5].