Nederland grijpt in bij Chinese chipmaker en riskeeert handelskrisis met China
Nederland, maandag, 20 oktober 2025.
Minister Karremans plaatst chipfabrikant Nexperia onder curatele om cruciale technologie uit Chinese handen te houden. China slaat direct terug met exportverbod op miljarden chips naar Europa. Dit raakt vooral de Duitse auto-industrie hard en kan escaleren tot een volledige chipcrisis tussen Nederland en China.
Curatele na criminele geschiedenis topman
De Nederlandse overheid greep op 30 september 2025 in bij chipmaker Nexperia nadat de VS dreigde met handelsbeperkingen [4]. Minister Karremans van Economische Zaken plaatste het Nijmeegse bedrijf onder curatele met de Wet beschikbaarheid goederen uit 1952 - voor het eerst sinds de invoering van deze wet [2]. De reden? CEO Zhang Xuezheng, bijgenaamd ‘Mr. Wing’, leidde productie weg naar zijn eigen bedrijf WingSky Semi in Shanghai terwijl hij 200 miljoen aan orders plaatste waar Nexperia slechts -10 miljoen aan chips nodig had [2]. Zhang heeft een crimineel verleden: in 2005 werd hij veroordeeld tot 17 maanden gevangenis voor het stelen van bedrijfsgeheimen van telecomgigant ZTE [2][3]. Het bedrijf speelt een ‘cruciale rol in het Nederlandse en Europese halfgeleider-ecosysteem’ en is ‘van groot economisch veiligheidsbelang’, aldus Karremans [2].
Chinese vergelding raakt Duitse auto’s
China sloeg direct terug met een exportverbod op honderd miljard halfgeleiders die Nexperia in Europa produceert [3]. Deze chips worden normaal gesproken in Azië geassembleerd voordat ze naar automakers gaan [3]. Het Nederlandse ministerie onderhandelt nu met China om het exportverbod op te heffen, maar dat wordt moeilijk door verschillende opvattingen over het probleem [3]. De Europese automobielorganisatie ACEA maakt zich grote zorgen over ‘ernstige verstoring van de toeleveringsketen’ [3]. Voor Nederlandse automobilisten betekent dit mogelijk langere wachttijden en hogere prijzen voor nieuwe auto’s als chipstekorten ontstaan.
Escalatie tot volledige chipcrisis dreigt
Denktank Clingendael waarschuwt voor escalatie tot een ‘regelrecht conflict tussen Nederland en China’ [3]. Onderzoeker Alexandre Ferreira Gomes verwacht dat ‘vergelding van China zeker niet mild zal zijn’ en dat andere Nederlandse chipbedrijven en zelfs Europese spelers slachtoffer kunnen worden van Chinese tegenmaatregelen [3]. Dit komt op een slecht moment: Nederland heeft de chipindustrie net aangewezen als een van zes speerpuntsectoren waar de economie kan uitblinken [1]. De sector groeit jaarlijks met 8.7 procent en is ‘onmisbaar voor AI, de energietransitie en digitale veiligheid’ [1]. Voor Nederlandse werknemers in de tech betekent dit onzekerheid over hun banen, terwijl het kabinet juist wil dat de industrie binnen vijf jaar minstens 15 procent van het bbp bijdraagt [1].