De BBC schrapt 'corrupte president' uit prestigieuze lezing van Rutger Bregman vanwege juridische dreiging Trump
Londen, woensdag, 26 november 2025.
De BBC censureerde historicus Rutger Bregman door zijn uitspraak over Trump als ‘meest openlijk corrupte president in de Amerikaanse geschiedenis’ weg te knippen uit zijn prestigieuze Reith Lecture. Dit gebeurde nadat Trump de omroep voor 1 miljard dollar wil aanklagen wegens een eerdere montageblunder. Bregman noemt het ironisch dat zijn lezing juist ging over elites die ‘op de knieën gaan voor autoritarisme’ - precies wat de BBC nu volgens hem zelf doet. De Nederlandse auteur kreeg de eer om de jaarlijkse Reith Lectures te verzorgen, een serie die eerder werd gegeven door grootheden als Stephen Hawking en Bertrand Russell.
BBC buigt onder juridische druk van Trump
De Britse publieke omroep BBC staat onder immense druk sinds Trump een schadevergoeding van 1 miljard dollar (860 miljoen euro) eist [1][2]. Dit na een montageblunder waarbij het actualiteitenprogramma Panorama een Trump-toespraak van 6 januari 2021 zodanig bewerkte dat het leek alsof hij zijn aanhangers driemaal opriep tot geweld [1][2]. BBC-baas Tim Davie en het hoofd van BBC News Deborah Turness moesten opstappen [2]. Ondanks excuses van BBC-voorzitter Samir Shah houdt Trump vast aan zijn eis [1][2]. Deze juridische dreiging speelt nu een rol bij redactionele beslissingen. Een BBC-woordvoerder bevestigde dat de zin over Trump werd geschrapt ‘na het inwinnen van juridisch advies’ [2].
Bregman spreekt van zelfcensuur uit angst
Bregman kreeg maandag 25 november 2025 te horen dat zijn kritiek op Trump uit de lezing zou verdwijnen [2]. De beslissing kwam ‘uit de hoogste regionen binnen de BBC’, aldus de Nederlandse auteur [1][3]. Hij noemt het ironisch dat zijn lezing precies ging over ‘de verlammende lafheid van de elite van vandaag’ en over ‘universiteiten, bedrijven en media die door de knie gaan voor autoritarisme’ [1]. De lezing werd vier weken geleden opgenomen voor 500 mensen in het BBC Radio Theatre en doorliep het volledige redactieproces [3][4]. Bregman: ‘Dit is geen kwestie van links of rechts. Het gaat om de gezondheid van onze democratische instellingen’ [3]. Hij verdedigde zijn uitspraak door te verwijzen naar documentatie over Trumps persoonlijke verrijking van 3,5 miljard dollar tijdens het presidentschap [6].
Prestigieuze lezingenreeks onder vuur
De Reith Lectures bestaan sinds tientallen jaren en werden eerder gegeven door intellectuele zwaargewichten als Stephen Hawking en Bertrand Russell [4][GPT]. De lezingen zijn bedoeld om intellectueel debat te stimuleren en maatschappelijke kwesties aan te kaarten [4]. Bregmans serie heet ‘Moral Revolution’ en behandelt de morele verval van hedendaagse elites [5]. De eerste lezing, getiteld ‘A Time of Monsters’, werd dinsdag 26 november 2025 uitgezonden op BBC Radio 4 [4][5]. Voor Bregman toont dit incident aan hoe angst voor juridische gevolgen de persvrijheid bedreigt. Hij deelde zijn zorgen op LinkedIn en X, waar hij schreef: ‘Zelfcensuur gedreven door angst zou ons allemaal zorgen moeten baren’ [3]. De kwestie illustreert de spanning tussen mediaonafhankelijkheid en politieke druk in het internationale medialandschap.