Parijs sluit na tien jaar het boek over 13 november 2015 definitief
Parijs, donderdag, 13 november 2025.
De overlevendenorganisatie Life for Paris houdt zichzelf op na tien jaar. ‘Het is tijd om afscheid te nemen van het slachtofferschap’, zegt voorzitter Arthur Dénouveaux. Frankrijk opent vandaag een herdenkingstuin met de namen van alle 130 slachtoffers van de terroristische aanslagen. President Macron leidt de ceremonies op alle aanslag-locaties: het Stade de France, de cafés en de Bataclan. De aanslagen van 13 november 2015 waren de dodelijkste op Franse bodem sinds de Tweede Wereldoorlog.
Overlevenden organisatie houdt zichzelf op na tien jaar
Frankrijk staat vandaag, donderdag 13 november 2025, precies tien jaar na de terroristische aanslagen in Parijs stil bij de 130 slachtoffers [1][2]. De overlevendenorganisatie Life for Paris, met ongeveer 850 overlevenden, besluit zichzelf definitief op te heffen [1]. ‘Het is tijd om afscheid te nemen van het slachtofferschap, we willen verder met onze levens’, zegt voorzitter Arthur Dénouveaux [1]. Hij overleefde de aanslag op de Bataclan door naar de dichtstbijzijnde nooduitgang te kruipen [3]. ‘Ik herinner me dat ik over lichamen kroop. Ik geloof dat de meeste mensen deden alsof ze dood waren en niet echt dood waren, maar toch’, vertelt Dénouveaux over die nacht [3]. De herdenking begon om 11.30 uur met een ceremonie voor Manuel Dias, het eerste slachtoffer van de aanslagen, bij het Stade de France [2].
Nieuwe herdenkingstuin en ceremonies op alle locaties
President Emmanuel Macron opent vanavond een nieuwe herdenkingstuin op het Place Saint-Gervais achter het stadhuis van Parijs [1][3]. Het memorial bevat grote stenen blokken met de namen van alle 130 slachtoffers [1]. De Franse president leidt samen met burgemeester Anne Hidalgo ceremonies op alle drie de aanslag-locaties: het Stade de France in Saint-Denis, de café-terrassen in het 10e en 11e arrondissement en concertzaal Bataclan [2][3]. ‘Tien jaar later is de emotie nog steeds intact’, zegt Hidalgo [2]. De Eiffeltoren wordt verlicht in de kleuren van de Franse vlag als stille eerbetoon [2]. Ook het Franse voetbalteam houdt een minuut stilte tijdens de WK-kwalificatiewedstrijd tegen Oekraïne vandaag [3].
Blijvende impact op Franse samenleving
De gecoördineerde aanslagen van IS-terroristen op 13 november 2015 waren de dodelijkste op Franse bodem sinds de Tweede Wereldoorlog [3][4]. Meer dan 400 mensen raakten gewond [3]. Het trauma blijft merkbaar: uit onderzoek van de Jean Jaurès Foundation blijkt dat 60 procent van de Fransen zich nog herinnert wat ze aan het doen waren toen ze over de aanslagen hoorden [1]. Een kwart van de Fransen gaat sindsdien minder vrijelijk de straat op [1]. ‘De terroristen hebben niet alleen mensen doodgeschoten, ze hebben ook de onbezonnen houding van de Fransen beschadigd’, constateert het onderzoek [1]. Van de bijna 150 aanslagen die sinds 1974 in Parijs plaatsvonden, hebben alleen een paar een blijvende plek gekregen in het stedelijke geheugen [4]. Er staan nu meer dan 15 herdenkingsplaquettes verspreid over zeven arrondissementen [4].