D66 en CDA presenteren gezamenlijke plannen en zoeken andere partijen voor coalitie
Den Haag, woensdag, 3 december 2025.
D66 en CDA hebben na twee weken onderhandelen een gezamenlijk beleidsdocument opgesteld. Formateur Sybrand Buma gaat deze week met alle Kamerpartijen praten om steun te peilen. De partijen willen rekeningrijden invoeren, de hypotheekrenteaftrek afbouwen en 100.000 woningen per jaar bouwen. Een minderheidscoalitie behoort tot de mogelijkheden, waarbij de onderwijssector gevoeliger wordt voor politieke incidenten.
Concrete plannen voor huizenmarkt en belastingen
Het duo wil jaarlijks 100.000 woningen bouwen door bureaucratie weg te nemen en prefabwoningen via een fastlane te vergunnen [1]. Ze plannen minstens 21 grootschalige nieuwbouwlocaties verspreid over het land [1]. Voor huiseigenaren betekent dit slecht nieuws: de hypotheekrenteaftrek wordt geleidelijk afgebouwd, maar ze krijgen compensatie via de inkomstenbelasting [2]. Autorijders moeten zich opmaken voor rekeningrijden gebaseerd op gebruik, locatie en tijd [1]. De spreidingswet voor asielzoekers blijft bestaan, maar er komen strengere asielmaatregelen en een driejarige verblijfsvergunning voor bepaalde categorieën vluchtelingen [1][2].
Zoektocht naar coalitiepartners wordt lastige puzzel
D66 en CDA hebben samen slechts 44 zetels - veel te weinig voor een meerderheid [4]. Met de VVD erbij komen ze op 66 zetels, nog steeds geen meerderheid [4]. De VVD wil wel meepraten maar weigert samen te werken met GroenLinks-PvdA [1][2]. GroenLinks-PvdA-leider Jesse Klaver vindt de plannen ‘niet sociaal of groen genoeg’ maar ziet genoeg reden voor gedetailleerde onderhandelingen [2]. Formateur Buma gaat deze week alle partijen langs om draagvlak te peilen en presenteert maandag 9 december zijn eindrapport [2].
Minderheidsregering brengt risico’s voor onderwijs
Als er geen meerderheidscoalitie komt, dreigt een minderheidsregering die voor elke wet steun moet zoeken in de Kamer [3]. Dit maakt het onderwijs kwetsbaar voor dagelijkse politieke incidenten [3]. Denk aan een universiteit die onder druk komt te staan vanwege een controversiële docent - iets wat eerder al gebeurde toen minister Moes (BBB) Radboud Universiteit onder druk zette over een pro-Palestijnse docent [3]. Rob Jetten (D66) hoopt de huidige bezuinigingen op onderwijs terug te draaien en extra geld vrij te maken voor fundamenteel onderzoek en innovatie [3]. Of dat lukt hangt af van de steun die ze kunnen vinden bij andere partijen.