Rechtszaak IKON-journalisten: Gerechtigheid na 43 jaar stilte

Chalatenango, woensdag, 4 juni 2025.
Na bijna twee generaties wachten is eindelijk gerechtigheid in zicht voor de vier Nederlandse IKON-journalisten die in 1982 werden vermoord in El Salvador. Drie oud-militairen zijn schuldig bevonden aan de moord, waaronder een voormalige minister van Defensie en een kolonel die wordt gezien als de directe opdrachtgever. De zaak, die vandaag werd beslecht, markeert een historisch moment voor zowel Nederland als El Salvador. De drie verdachten, allen hoogbejaard, zijn veroordeeld tot 15 jaar cel, waarmee een decennialange juridische strijd van de nabestaanden eindelijk wordt afgesloten.
Gerechtigheid na 43 jaar
In een historische rechtszaak zijn drie hoogbejaarde oud-militairen schuldig bevonden aan de moord op vier Nederlandse IKON-journalisten in El Salvador. De verdachten - oud-minister van Defensie Guillermo García (91), oud-directeur Francisco Antonio Morán (93) en ex-kolonel Mario Reyes Mena (85) - werden veroordeeld tot elk 15 jaar cel [1]. De zaak, die vandaag werd beslecht, markeert een cruciaal moment in de juridische strijd die de families van de slachtoffers al decennialang voeren [2].
Achtergrond van de moord
Op 17 maart 1982 werden de Nederlandse journalisten Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Hans ter Laag vermoord tijdens de Salvadoraanse burgeroorlog [3]. Ze waren in het land om verslag te doen van het conflict tussen de door de VS gesteunde rechtse regering en linkse guerrillagroepen. Een VN-commissie had al in 1993 geconcludeerd dat kolonel Reyes Mena verantwoordelijk was voor het plannen van de hinderlaag [4]. Sonja ter Laag, zus van een van de slachtoffers, benadrukte het belang van erkenning: ‘Het gaat mij om de erkenning dat ze vier mensen hebben vermoord’ [5].
Betekenis van de uitspraak
De Nederlandse ambassadeur in El Salvador, Arjen van den Berg, noemde het proces ‘een overwinning op zich’ [6]. De uitspraak schept niet alleen gerechtigheid voor de families van de vier journalisten, maar vormt ook een precedent voor andere rechtszaken rond oorlogsmisdaden tijdens de Salvadoraanse burgeroorlog [7]. De staat El Salvador werd eveneens veroordeeld wegens het vertragen van de rechtsgang, wat aantoont dat gerechtigheid uiteindelijk kan zegevieren, zelfs na ruim vier decennia [1].
Bronnen
- www.nos.nl
- www.rijksoverheid.nl
- www.volkskrant.nl
- www.nrc.nl
- www.nporadio1.nl
- www.rtvnoord.nl
- www.parool.nl