Onterechte Veroordeling: Het Tragische Verhaal van Lucia de Berk

2025-08-29 binnenland

Den Haag, vrijdag, 29 augustus 2025.
Lucia de Berk, de verpleegkundige die jarenlang onterecht werd beschuldigd van moorden op patiënten, is op 63-jarige leeftijd overleden. Haar zaak geldt als een van de meest schokkende justitiële dwalingen in Nederland. In 2004 veroordeeld tot levenslang, werd ze in 2010 volledig vrijgesproken nadat bleek dat er geen enkel bewijs was voor de beschuldigingen. Haar verhaal onthulde ernstige gebreken in het Nederlandse rechtssysteem en toonde hoe statistische manipulatie kon leiden tot een valse veroordeling.

De zaak die Nederland schokte

Lucia de Berk werd in 2004 veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf voor zeven moorden en drie pogingen tot moord op patiënten in Haagse ziekenhuizen [1]. Zonder direct forensisch bewijs baseerde justitie zich op statistische berekeningen die later volledig onderuit werden gehaald [2]. De oorspronkelijke berekening beweerde dat de kans op haar aanwezigheid bij zoveel sterfgevallen slechts één op 342 miljoen was, maar statistici zoals Richard Gill herleiden dit later naar één op negen [3].

Juridische strijd en rehabilitatie

Na zes jaar gevangenschap werd De Berk in 2010 volledig vrijgesproken [4]. Prominente wetenschappers, waaronder Nobelprijswinnaar Gerard ‘t Hooft, steunden haar zaak en wezen op de fundamentele gebreken in het oorspronkelijke onderzoek [5]. Ze ontving schadevergoedingen van haar voormalige werkgever en het Openbaar Ministerie, hoewel de exacte hoogte van de laatste niet bekend werd gemaakt [6].

Nalatenschap en herinnering

De zaak-De Berk wordt nu gezien als een schoolvoorbeeld van een justitiële dwaling [7]. Haar verhaal inspireerde zowel een boek als een veelgeprezen film, en leidde tot fundamentele hervormingen in het Nederlandse rechtssysteem [8]. Haar voormalige advocaat Stijn Franken typeerde haar als een ‘bijzondere en krachtige dame’ die standvastig vocht voor gerechtigheid [9].

Bronnen

rechtszaak justitiële dwaling