Iran in Dilemma na Snelle Val van Assad in Syrië
Iran, dinsdag, 10 december 2024.
De onverwachte val van Assad in Syrië dwingt Iran om te kiezen tussen radicalisering met Hezbollah of onderhandelingen met de VS over nucleaire opties.
Verrassende val van Assad
De val van het Assad-regime in Damascus op 8 december 2024 [5] heeft Iran compleet verrast. Deze ontwikkeling wordt gezien als de zwaarste tegenslag voor Iran sinds de Iran-Irakoorlog (1980-1988) [2]. Iran is inmiddels begonnen met de evacuatie van militaire commandanten en diplomatiek personeel uit Syrië [4]. De snelle opmars van de rebellengroep HTS onder leiding van Abu Mohammed al-Jawlani heeft in iets meer dan een week het regime ten val gebracht [3].
Cruciale verbinding verbroken
Voor Iran betekent dit verlies meer dan alleen een symbolische nederlaag. Syrië fungeerde als cruciale ‘landbrug’ naar de oostelijke Middellandse Zee [3] en was essentieel voor de doorvoer van wapens naar Hezbollah in Libanon [1]. Ali Akbar Velayati, adviseur van Iran’s opperste leider, waarschuwt: ‘Zonder de Syrische regering zal deze keten breken en zal het verzet tegen Israël en zijn supporters verzwakken’ [5].
Iran’s opties
Iran staat nu voor een strategische keuze: radicalisering door Hezbollah nieuw leven in te blazen, of onderhandelen met de aankomende Amerikaanse president Trump over nucleaire opties [1]. De waarde van nucleaire afschrikking is voor Iran toegenomen [2], maar experts verwachten dat Iran’s Supreme Leader Ali Khamenei eerst de storm wil laten overwaaien voordat hij een definitieve koers bepaalt [2].