Van Dale schrapt publieke stemming en kiest zelf 'hallucineren' als woord van 2025
Utrecht, dinsdag, 16 december 2025.
AI verandert onze taal zo snel dat Van Dale er hun beroemdste verkiezing voor omgooide. Voor het eerst in achttien jaar mocht het publiek niet meestemmen over het Woord van het Jaar. De reden? ‘Hallucineren’ kreeg door ChatGPT en andere AI-tools een compleet nieuwe betekenis: het produceren van nepinformatie. Van Dale vond dit zo belangrijk dat ze de democratische stemming stopzetten en zelf kozen. Het woord symboliseert perfect hoe kunstmatige intelligentie onze woordenschat beïnvloedt en nieuwe betekenissen creëert die we allemaal begrijpen zonder uitleg.
Van Dale breekt met traditie na polariserende verkiezing van 2024
Het besluit om zelf te kiezen kwam er na een chaotische verkiezing vorig jaar [1][2]. Verschillende actiegroepen kaapten de stemming en riepen op om wel of niet te stemmen op controversiële woorden zoals ‘transitiespijt’ en ‘pieperaanval’ [1][2]. Hoofdredacteur Ton den Boon omschreef de situatie als een ‘zeer onprettige maatschappelijke discussie’ met een ‘hele nare toon’ op sociale media [1]. Van Dale zette de verkiezing stop en koos zelf ‘polarisatie’ als winnaar van 2024 [1][2]. “We maakten altijd al een longlist en shortlist van tien woorden. Nu kiezen we ook zelf de winnaar. Uitgevers van grote buitenlandse woordenboeken doen dit zo”, verklaarde Den Boon [1]. Het is voor het eerst in achtien jaar dat het publiek niet mocht stemmen [2][3].
AI geeft ‘hallucineren’ nieuwe betekenis in dagelijks taalgebruik
Het winnende woord kreeg dit jaar een tweede leven dankzij ChatGPT, Gemini en andere AI-toepassingen [1][2][3]. In AI-context betekent ‘hallucineren’ het verstrekken van informatie die niet op betrouwbare data gebaseerd is en daarom onnauwkeurig of onjuist is [1][2][3]. “We kozen voor dit woord omdat het een belangrijke ontwikkeling in de samenleving én in de taal weerspiegelt”, aldus Van Dale [1][2]. De brede inburgering van AI-technologie in 2025 maakte deze nieuwe betekenis gangbaar [2][3]. Voor gebruikers betekent dit praktisch: als je ChatGPT vraagt naar feiten en het verzint iets, dan ‘hallucineert’ de AI [GPT]. Van Dale gebruikt dezelfde data voor hun verkiezing als voor het samenstellen van woordenboeken [1].
Nederland volgt internationale trend met eigen woordkeuze
Van Dale sluit aan bij andere grote woordenboekuitgevers wereldwijd die zelf hun woord van het jaar kiezen [1]. Oxford University Press koos eerder deze maand ‘rage bait’ na een verkiezing met 30.000 deelnemers [1]. Dictionary.com verkoos de internethype ‘67’ [1]. In Vlaanderen won ‘hangmatbeleggen’ de verkiezing [1]. De Nederlandse traditie begon in 2007 met winnaar ‘bokitoproof’ [1]. Recente winnaars waren ‘graaiflatie’ (2023), ‘klimaatklever’ (2022), ‘prikspijt’ (2021), ‘anderhalvemetersamenleving’ (2020) en ‘boomer’ (2019) [2][3]. Van Dale organiseert de verkiezing samen met Onze Taal [1]. Het nieuws werd dinsdagochtend 16 december 2025 bekendgemaakt [2][3].