Moldavië kiest nipt voor EU: Referendum onder vuur
Chisinau, maandag, 21 oktober 2024.
Moldavië stemde met 50,46% voor EU-lidmaatschap. President Sandu beschuldigt Rusland van inmenging en stemfraude. Kremlin eist bewijs. EU bevestigt ‘ongekende intimidatie’. Tweede ronde presidentsverkiezingen volgt op 3 november.
Een krappe meerderheid voor Europa
In een historische stemming heeft Moldavië zich met een uiterst kleine marge van 50,46% uitgesproken voor toetreding tot de Europese Unie. De stemming, die op zondag plaatsvond, trok een opkomst van meer dan 51% van de kiezers, wat de minimumdrempel voor geldigheid ruimschoots overschreed[1]. Het referendum werd gezien als een cruciale stap voor Moldavië, dat sinds de ontbinding van de Sovjetunie in 1991 balanceert tussen een pro-Westerse en pro-Russische koers[2].
Beschuldigingen van inmenging
President Maia Sandu heeft zware beschuldigingen geuit over de Russische inmenging in het referendumproces, waarbij ze beweert dat er pogingen zijn gedaan om 300.000 stemmen te kopen—een ‘fraude van ongekende schaal’[3]. De beschuldigingen worden ondersteund door de Europese Unie, die spreekt van ‘ongekende inmenging en intimidatie’ door Rusland en zijn proxies[4]. Ilan Shor, een in Rusland verblijvende Moldavische oligarch, zou betrokken zijn geweest bij deze frauduleuze activiteiten, met beloftes van $28 per stem tegen het referendum[5].
Vooruitzicht op politieke veranderingen
De uitslag van het referendum komt op een cruciaal moment, met de tweede ronde van de presidentsverkiezingen die op 3 november zal plaatsvinden. President Sandu, die momenteel 42% van de stemmen heeft, zal het opnemen tegen Alexandr Stoianoglo, haar pro-Russische rivaal met 26% van de stemmen[6]. De uitkomst van deze verkiezingen zal bepalend zijn voor de toekomstige richting van Moldavië, te midden van zorgen over de invloed van Moskou en de hoop op een Europese toekomst[7].