Brits afscheid van Chagos: Eilanden keren terug naar Mauritius
Chagos-archipel, vrijdag, 4 oktober 2024.
Na jaren van strijd geeft het VK de Chagos-eilanden terug aan Mauritius. De strategische ligging en Amerikaanse basis blijven behouden. Oorspronkelijke bewoners mogen terugkeren, maar voelen zich buitengesloten. Een historisch moment met gemengde gevoelens.
politieke achtergrond
Het Verenigd Koninkrijk heeft officieel aangekondigd dat het de soevereiniteit over de Chagos-eilanden teruggeeft aan Mauritius. Dit besluit volgt op jaren van politieke druk en internationale protesten, waaronder een VN-resolutie in 2019 en een uitspraak van het Internationaal Gerechtshof dat het VK zijn beheer over de Chagos-archipel zo snel mogelijk moest beëindigen[1][2]. De eilanden, strategisch gelegen in de Indische Oceaan, hebben altijd een groot militair belang gehad vanwege de Amerikaanse luchtmachtbasis op Diego Garcia[3].
controverse en kritiek
Hoewel de terugkeer van de eilanden aan Mauritius als een diplomatieke overwinning wordt beschouwd, is er ook veel kritiek. De oorspronkelijke bewoners, die in de jaren ‘60 en ‘70 werden gedeporteerd om plaats te maken voor de militaire basis, voelen zich uitgesloten van de onderhandelingen. Clive Baldwin, juridisch adviseur bij Human Rights Watch, benadrukt dat de overeenkomst onvoldoende rekenschap geeft van het leed dat hen is aangedaan[4]. Bovendien maken critici zich zorgen over de banden van Mauritius met China en de mogelijke gevolgen voor de geopolitieke stabiliteit[5].
toekomstperspectieven
Onder de nieuwe afspraken mogen de oorspronkelijke bewoners, de Chagossianen, terugkeren naar de eilanden, met uitzondering van Diego Garcia waar de Amerikaanse militaire aanwezigheid voor minstens 99 jaar wordt gewaarborgd[6][7]. Premier Keir Starmer van het VK noemt het een poging om historische fouten recht te zetten, maar de Chagossianen eisen meer betrokkenheid bij toekomstige beslissingen over hun thuisland[8]. De hernieuwde soevereiniteit van Mauritius over de Chagos-archipel markeert een einde aan een lange strijd, maar de weg naar verzoening en herstel blijft complex.