Loekasjenko wint weer: Verkiezingen in Belarus zonder echte oppositie
Minsk, maandag, 27 januari 2025.
Aleksandr Loekasjenko blijft aan de macht in Belarus na verkiezingen met 87,6% van de stemmen. De EU en VS noemen het een ondemocratische schijnvertoning.
Overwinning zonder verrassingen
In Belarus heeft president Aleksandr Loekasjenko opnieuw de verkiezingen gewonnen met een overweldigende meerderheid van 87,6 procent van de stemmen [1][2]. De 70-jarige leider, die al sinds 1994 aan de macht is, begint hiermee aan zijn zevende ambtstermijn [3]. Deze uitslag komt niet als een verrassing - alle serieuze oppositiekandidaten zitten in de gevangenis of zijn naar het buitenland gevlucht [1].
Strengere controle dan ooit
De verkiezingen verliepen dit keer onder striktere voorwaarden dan in 2020. Zo mochten kiezers geen foto’s meer maken van hun stembiljetten en werden de stemhokjes ontdaan van gordijnen [1]. Dit staat in schril contrast met de verkiezingen van 2020, toen burgers nog massaal de straat op gingen om te protesteren. Volgens mensenrechtenorganisatie Viasna zitten er nog steeds meer dan 1.200 politieke gevangenen vast [5], ondanks dat Loekasjenko twee dagen voor de verkiezingen gratie verleende aan 15 van hen [3].
Internationale reacties
De Europese Unie heeft de verkiezingen al voor de stemming bestempeld als een ‘totale schijnvertoning’ [3]. Svetlana Tichanovskaja, de belangrijkste oppositieleider die momenteel in ballingschap in Litouwen verblijft, noemt de verkiezingen een ‘ritueel voor een dictator om zichzelf opnieuw te installeren’ [3]. Ze werd in 2023 bij verstek veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf [3]. Loekasjenko zelf lijkt zich weinig aan te trekken van de internationale kritiek en verklaarde bij het uitbrengen van zijn stem in Minsk: ‘De verkiezingen zijn er voor de Wit-Russen’ [5].