Het kabinet valt bijna uit elkaar door een stikstofruzie tussen VVD en BBB
Den Haag, vrijdag, 17 oktober 2025.
De ministerraad liep vrijdag urenlang vertraging op door een heftige ruzie tussen VVD en BBB over de stikstofondergrens. BBB-minister Wiersma wil per januari 2026 een hogere stikstofgrens invoeren zodat boeren makkelijker vergunningen krijgen. De VVD vreest juridische problemen en wil de maatregel eerst testen in een rechtszaak. Het conflict toont de diepe scheuren in het demissionaire kabinet.
BBB wil boeren helpen, VVD vreest juridische chaos
BBB-minister Femke Wiersma (LVVN) heeft de zogenoemde ‘rekenkundige ondergrens’ van 1 mol stikstof per hectare per jaar groots aangekondigd als oplossing voor boeren die nu formeel illegaal opereren [1]. De maatregel moet ervoor zorgen dat boeren onder deze grens geen natuurvergunning meer nodig hebben voor hun bedrijf [1]. Wiersma is er vol vertrouwen van overtuigd dat de regeling juridisch houdbaar is: ‘Natuurlijk hebben ook juristen hiernaar gekeken. En als het gaat om de wetenschappelijke onderbouwing heb ik er echt vertrouwen in’ [1]. De VVD-ministers zien het heel anders. Zij vrezen dat de hogere rekengrens opnieuw zorgt voor een nieuwe groep bedrijven die in juridische onzekerheid komt te zitten [1]. Net als werkgeversorganisatie VNO-NCW wil de VVD dat Wiersma de maatregel eerst test in een proefproces voordat deze daadwerkelijk wordt ingevoerd [1].
Kabinet stelt invoering uit tot december
Premier Dick Schoof kondigde na de vertraagde ministerraad aan dat het demissionaire kabinet in principe in januari 2026 een hogere stikstofgrens wil invoeren, mits deze juridisch haalbaar blijkt [1]. In december moet blijken of de invoering definitief door kan gaan [1]. Het kabinet stelt als voorwaarde dat er eerst afspraken gemaakt moeten worden met mede-overheden, omdat provincies het bevoegde gezag zijn voor het uitgeven van natuurvergunningen [1]. Bovendien wil het kabinet de ondergrens inbrengen bij een lopende rechtszaak om te laten toetsen of een boerenbedrijf echt geen vergunning nodig heeft bij stikstofuitstoot onder de gekozen grens [1]. Wiersma bevestigt dat ze ‘een aantal casussen op het oog heeft’ voor deze juridische test [1].
Spanning loopt hoog op tussen coalitiepartners
De spanning tussen VVD en BBB over het stikstofbeleid liep de afgelopen tijd steeds hoger op [1][2]. BBB heeft eerder op sociale media laten weten de ‘tegenwerking’ van coalitiegenoot VVD op dit punt zat te zijn [1]. Ondanks de felle discussies wil Wiersma er niet op ingaan: ‘Ik sta hier namens het kabinet’ [1]. Het conflict illustreert de fundamentele verschillen binnen het demissionaire kabinet over de aanpak van het stikstofprobleem [2]. Voor gewone boeren betekent deze vertraging dat zij langer moeten wachten op duidelijkheid over hun bedrijfsvoering. Veel van hen opereren momenteel in een juridische grijze zone en hopen op de nieuwe regeling om eindelijk zekerheid te krijgen over hun toekomst.