Inspectie wil statiegeld verdubbelen omdat bedrijven half miljard euro verdienen aan slechte inzameling
Den Haag, dinsdag, 18 november 2025.
De Inspectie Leefomgeving en Transport plant het statiegeld op flessen te verhogen van 15 naar 30 cent per 1 januari 2026. Bedrijven verdienden tussen juli 2021 en december 2024 meer dan 500 miljoen euro aan niet-ingeleverde flessen en blikjes. De inspectie noemt dit een ‘perverse prikkel’ - hoe slechter de inzameling, hoe meer winst. Slechts 77% van de kleine plastic flessen werd vorig jaar ingeleverd, terwijl het wettelijke doel 90% is. Het bedrijfsleven verzet zich fel tegen de verhoging en stapte naar de Raad van State. Donderdag staan beide partijen tegenover elkaar bij de hoogste bestuursrechter.
Bedrijven frustreren bewust inzameling
De ILT beschuldigt Verpact, de organisatie die namens bedrijven de inzameling uitvoert, van bewuste sabotage [1][2]. Bij de uitbreiding van het statiegeldsysteem plaatste het bedrijfsleven onvoldoende automaten [2]. Kleine flesjes en blikjes moesten daarom allemaal in de bestaande automaten voor grote flessen [3]. Het gevolg: eindeloze rijen bij supermarkten. Consumenten gaven gefrustreerd op en gooiden hun flesjes weg. Verpact verdiende tussen juli 2021 en december 2024 precies 505.868.500 euro aan niet-ingeleverde verpakkingen [3]. De ILT noemt dit een ‘perverse prikkel’ - hoe slechter de inzameling werkt, hoe meer winst bedrijven maken [1][2].
Dwangsom van 1,5 miljoen euro per dag
De inspectie heeft per januari 2025 een dwangsom van 1,5 miljoen euro per dag opgelegd aan Verpact [1][2]. Dit bedrag kan oplopen tot 21 miljoen euro [1][2][3]. Ter vergelijking: dat is nog altijd een schijntje tegenover de half miljard euro die bedrijven hebben binnengeharkt [3]. De ILT eiste ook 5.400 extra inzamelpunten [2]. Staatssecretaris Thierry Aartsen verzet zich tegen de statiegeldverhoging en noemt het ‘het verkeerde signaal’ [2]. Hij wil liever positieve prikkels en betere bereikbaarheid van inleverpunten buiten supermarkten [2].
Rechtszaak bepaalt toekomst van statiegeld
Donderdag 21 november 2025 staan ILT en Verpact tegenover elkaar bij de Raad van State [1][2]. Verpact waarschuwt dat hogere statiegeld de overlast rond inleverpunten zal vergroten [2]. Het geld kan beter naar extra inleverautomaten gaan, stelt de organisatie [2]. De ILT overweegt twee opties: gewone verdubbeling naar 30 cent of een ‘retourbonus’ [3]. Bij die laatste betaal je 15 cent statiegeld, maar krijg je 30 cent terug bij inlevering [3]. Voor consumenten maakt het weinig uit welke optie komt. Ze betalen sowieso meer aan de kassa - tenzij ze braaf hun flesjes blijven inleveren.