Wouter Koolmees krijgt waarschijnlijk de moeilijkste klus van Nederland
Den Haag, maandag, 3 november 2025.
De NS-topman en voormalige D66-minister wordt dinsdag naar verwachting voorgedragen als verkenner voor de kabinetsformatie. Koolmees heeft al twee keer eerder geprobeerd een kabinet te smeden, maar beide keren liep het mis. Nu moet hij na de verkiezingswinst van D66 uitzoeken welke partijen samen een regering willen vormen. Het wordt geen makkelijke opdracht: VVD-leider Yeşilgöz weigert met links te regeren, terwijl D66-leider Jetten juist hoopt op een middenkabinet met GroenLinks-PvdA. De benoeming van Koolmees lijkt logisch - andere ervaren D66’ers zoals Pechtold worden als te politiek gezien en Ollongren is beschadigd door eerdere formatieblunders. Morgen beslissen de fractievoorzitters definitief over zijn aanstelling.
Ervaren formateur met bewezen track record
Koolmees brengt flink wat bagage mee naar deze klus. Hij was zeven jaar Kamerlid voor D66 en daarna minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid [1]. Sinds november 2022 runt hij de NS [1]. Begin 2021 probeerde hij al eens samen met VVD’er Tamara van Ark een kabinet te vormen, maar dat duurde maar kort omdat de Kamer liever een verkenner wilde met meer afstand van de politiek [1]. Eind 2021 werd hij informateur samen met Johan Remkes om de onderhandelingen te leiden die uiteindelijk tot Rutte III leidden [1]. Die ervaring komt nu goed van pas - hij kent de spelregels en weet hoe je partijen aan tafel krijgt.
Logische keuze in beperkt veld
Waarom wordt Koolmees waarschijnlijk gekozen? Simpel: de andere opties vallen af [1]. Alexander Pechtold wordt gezien als te politiek, terwijl Kajsa Ollongren beschadigd is door de horrorformatie van 2021 [1]. Zij toonde toen per ongeluk de beruchte ‘functie elders’-aantekening over Pieter Omtzigt [1]. “Als Koolmees het morgen inderdaad wordt, is het een logische keuze”, zegt RTL-verslaggever Fons Lambie [1]. “Dus dan is Koolmees een logische optie voor Jetten” [1]. De grootste partij mag traditioneel een verkenner voordragen, en D66 heeft die verkiezingen gewonnen [1][2].
Coalitie-puzzel met weinig goede stukjes
Koolmees krijgt een lastige opdracht voorgeschoteld. D66 wil een middenkabinet met VVD, GroenLinks-PvdA en CDA, maar VVD-leider Yeşilgöz weigert met links te regeren [3]. “VVD zal geen kabinet met links mogelijk maken”, stelt ze [3]. Een coalitie van D66, VVD, CDA en JA21 zou alleen werken als D66 een extra restzetel krijgt - wat ironisch genoeg niet D66’s voorkeur is [3]. De officiële uitslag komt pas op 7 november, maar de politici wachten daar niet op [3]. Dinsdag om de tafel bij Kamervoorzitter Martin Bosma, en dan maar hopen dat Koolmees de juiste partijen kan overtuigen om samen te werken [1][4].