Zes van de tien Nederlanders vinden dat het mis gaat met ons land
Den Haag, maandag, 20 oktober 2025.
Politici krijgen een dikke onvoldoende van gefrustreerde burgers die zich machteloos voelen. Ondanks dat 93% tevreden is over hun eigen leven, ziet 59% Nederland de verkeerde kant opgaan. Het vertrouwen zakt vooral door eindeloos geruzie tussen partijen en het uitblijven van oplossingen voor problemen zoals woningnood.
Stelletje prutsers die niks bereiken
De frustratie valt niet te missen in de woorden van ondervraagde burgers. “Stelletje prutsers. Nemen geen enkele verantwoordelijkheid”, zegt een deelnemer die de politiek het cijfer 1 geeft [1]. Een andere Nederlander vat het samen: “Ik vind het momenteel een puinzooi, zeker nu ook NSC eruit is gestapt” [1]. Het SCP ondervroeg mensen na de val van het kabinet in juni, toen de PVV eruit stapte, en na het opstappen van NSC-bewindspersonen eind augustus [1]. Het resultaat? Een meerderheid van 60 procent geeft politiek Den Haag een onvoldoende [1]. Vooral het beeld van onderling geruzie en stilstand is sterker geworden [1]. Voor jou als burger betekent dit dat problemen zoals het woningtekort gewoon niet worden opgelost [1].
Gaza en twintig jaar wantrouwen
Het vertrouwen in de politiek zakt al sinds 2021, maar de wortel ligt dieper [1]. Twintig jaar geleden was het vertrouwen ook al laag na de moord op Pim Fortuyn, maar deze dip duurt langer [1]. Voor sommige burgers speelt ook het Gaza-standpunt van het demissionaire kabinet mee. Zij vinden dat het kabinet te weinig doet om de oorlog in Gaza te veroordelen of te bestrijden [1]. “Mensen hebben het gevoel dat zij zelf weinig kunnen doen aan de negatieve gevolgen van binnenlandse en buitenlandse ontwikkelingen”, legt SCP-onderzoeker Josje den Ridder uit [1]. “In hun ogen kan de overheid deze problemen wel aanpakken, maar doet ze dat niet of doet ze het verkeerde. Het gevolg is dat sommige mensen afhaken en niet meer stemmen” [1].
Mijden van politieke gesprekken bedreigt democratie
De polarisatie rond immigratie en klimaat zorgt ervoor dat mensen gesprekken met andersdenkenden mijden [1]. “Mensen denken dat deze kwesties ertoe leiden dat mensen tegenover elkaar komen te staan en elkaar onheus bejegenen”, zegt Den Ridder [1]. Dit is volgens haar een risico voor de democratie [1]. Ondanks alle frustratie hopen deelnemers dat politici na de verkiezingen van 29 oktober samenwerken om problemen daadwerkelijk op te lossen [2]. Wonen staat bovenaan hun verlanglijst, gevolgd door meer geld voor het leger, gezondheidszorg en onderwijs [1]. Het SCP waarschuwt dat partijen hun keuzes beter moeten toelichten aan de bevolking [3]. Anders dreigt het risico dat groepen zich terugtrekken in hun eigen kring omdat ze grip verliezen op de wereld om hen heen [4].