Zelensky wil volksstemming over vrede maar eist eerst twee maanden wapenstilstand van Rusland
Kiev, zaterdag, 27 december 2025.
De Oekraïense president kondigt aan dat hij bereid is een referendum te houden over zijn 20-punten vredesplan, maar stelt als harde eis dat Rusland eerst instemt met een staakt-het-vuren van minimaal zestig dagen. Dit voorstel komt vlak voor zijn cruciale ontmoeting met Trump op zondag 28 december 2025 in Florida, waar veiligheidsgaranties voor Oekraïne centraal staan. Het plan bevat onder meer een gedemilitariseerde bufferzone in Donetsk en een internationale troepenmacht. Zelensky hoopt dit weekend nog een handtekening te zetten onder een akkoord dat hij voor 90 procent klaar noemt. Trump blijft echter terughoudend en zegt dat Zelensky ‘niets heeft totdat hij het goedkeurt’. De ontmoeting kan een beslissend moment worden in de zoektocht naar vrede na bijna drie jaar oorlog.
Referendum als doorbraak na eerdere vredesonderhandelingen
De uitspraak van Zelensky over een mogelijk referendum markeert een nieuwe fase in de vredesonderhandelingen die al weken gaande zijn [1]. Eerder deze maand kondigde Zelensky aan dat hij Trump zou ontmoeten voor cruciale gesprekken over vrede, waarbij een gedetailleerd 20-punten vredesplan centraal zou staan (https://dgki.nl/0b4b1a0-Zelensky-Trump-vredesonderhandelingen/). Nu gaat hij een stap verder door het Oekraïense volk zelf een stem te geven in het vredesproces. “Ik ben klaar voor een referendum over het vredesplan”, zei Zelensky tegen nieuwssite Axios op 26 december 2025 [2]. Hij vergeleek een mogelijk referendum zelfs met het Brexit-referendum [2]. Voor gewone Oekraïners betekent dit dat zij mogelijk binnenkort zelf kunnen stemmen over het lot van hun land - mits Rusland eerst zijn wapens neerlegt voor minimaal twee maanden.
Trump houdt de kaarten tegen de borst voor zondag-ontmoeting
De cruciale ontmoeting tussen Zelensky en Trump staat gepland voor zondag 28 december 2025 in Mar-a-Lago, Florida [1][2]. Zelensky heeft hoge verwachtingen en hoopt dit weekend nog een handtekening te kunnen zetten onder een akkoord [1]. Hij sprak vooraf met meerdere wereldleiders, waaronder NAVO-chef Mark Rutte, om “niet alleen de Oekraïense, maar ook de Europese belangen te dienen” [1]. Trump reageert echter veel terughoudender. “Hij heeft niets tot ik het goedkeur”, zei de Amerikaanse president volgens Politico [1]. “Dus we zullen zien wat hij in petto heeft.” Voor Amerikanen en Europeanen betekent deze houding dat de kans op een snelle vredesdoorbraak nog onzeker blijft, ondanks Zelensky’s optimisme.
Bufferzone Donetsk en 800.000 soldaten als onderdeel van vredesplan
Het 20-punten vredesplan dat Zelensky meeneemt bevat concrete voorstellen voor een gedemilitariseerde zone in Donetsk, waarbij beide partijen troepen zouden terugtrekken [3]. Kramatorsk en Slovjansk zouden in deze bufferzone moeten liggen, bewaakt door een internationale troepenmacht [3]. Oekraïne zou in vredestijd een door de EU gefinancierde legermacht van 800.000 militairen mogen behouden [3]. Het plan voorziet ook in een reconstructiefonds van 800 miljard dollar, met 100 miljard van de VS en 100 miljard van de EU [3]. De VS stelt een veiligheidsgarantie van 15 jaar voor, maar Zelensky wil “meer dan 15 jaar” [2]. Voor Europese belastingbetalers zou dit betekenen dat zij jarenlang moeten bijdragen aan Oekraïnes defensie en wederopbouw - een investering die alleen zin heeft als het referendum doorgaat en Rusland meewerkt aan de wapenstilstand.