Nederlandse universiteiten verliezen voor derde jaar op rij studenten terwijl hbo stabiel blijft

2025-11-12 binnenland

Nederland, woensdag, 12 november 2025.
Het aantal nieuwe universiteitsstudenten daalt opnieuw met 3,5 procent. Europese studenten blijven massaal weg met een krimp van bijna 5 procent. Over tien jaar verwachten universiteiten een totale daling naar 304.000 studenten, een afname van bijna 10 procent. Kleine opleidingen vrezen voor hun voortbestaan. Het hbo houdt de boot beter af met stabiele cijfers en groei bij lerarenopleidingen.

Universiteiten krimpen hard, hbo houdt stand

De cijfers liegen er niet om. Nederlandse universiteiten verliezen dit academisch jaar 3,5 procent van hun nieuwe studenten [1]. Dat zijn zowel Nederlandse als internationale eerstejaars [1]. De klap valt het hardst bij Europese studenten: bijna 5 procent minder schrijven zich in [1][2]. Studenten van buiten Europa blijven wel komen [1]. Dit is al het derde jaar dat universiteiten krimpen [2]. Caspar van den Berg van Universiteiten van Nederland zegt het zo: ‘Voor het derde jaar op rij daalt de internationale instroom. Daar komt nu ook een daling van het aantal Nederlandse studenten bij’ [2]. Het hbo doet het beter. Daar daalt de instroom slechts 1,8 procent [6]. Lerarenopleidingen groeien zelfs met 1,9 procent [6][8]. Ook zorgopleidingen trekken meer studenten [8]. Techniek en ICT hebben het zwaar met 7,5 procent minder eerstejaars [6][8].

Kleine opleidingen vrezen voor hun bestaan

De krimp raakt niet alle vakgebieden even hard. Natuurwetenschappen verliezen meer dan 9 procent van hun nieuwe studenten [2]. Techniek houdt stand door meer internationale studenten, ondanks minder Nederlandse aanmeldingen [1]. De Universiteit van Amsterdam ziet na tien jaar groei nu een daling naar 43.147 studenten, van 44.005 vorig jaar [5]. De UvA verwachtte dit jaar 45.000 studenten te halen, maar dat lukte niet [5]. Rector Peter-Paul Verbeek van de UvA: ‘We wilden ook niet nog verder groeien. Het is belangrijk dat veranderingen in studentenaantallen geleidelijk gebeuren’ [5]. Universiteit Utrecht daalt 1 procent in totale studentenaantallen [3]. Universiteit Twente houdt het hoofd boven water met stabiele cijfers, al dalen masteropleidingen 9 procent [4]. Kleine opleidingen maken zich zorgen over hun voortbestaan [1][2].

Toekomst ziet er somber uit voor universiteiten

De verwachtingen zijn niet rooskleurig. Universiteiten tellen nu 332.000 studenten [6]. Over tien jaar verwachten ze een daling naar 304.000 [1][6]. Dat is een afname van -8.434 procent. Nederland heeft simpelweg te weinig jongeren voor alle ambities [2]. Demissionair onderwijsminister Gouke Moes maakt zich zorgen: ‘Om onze samenleving draaiende te houden, is het cruciaal dat er voldoende goed opgeleide mensen in de essentiële sectoren zijn’ [6]. De redenen voor de krimp zijn duidelijk. Demografische veranderingen, dure huisvesting, hoge studiekosten door inflatie [5]. Chinese studenten kiezen minder vaak voor Nederland [5]. Amerikaanse studenten komen ook niet zoals verwacht: 31 procent minder bachelorstudenten [5]. Het hbo toont aan dat gerichte aanpak werkt. Internationale studenten dalen daar 7,6 procent, wat de hogescholen juist willen [8]. Maurice Limmen van Vereniging Hogescholen: ‘De inzet van de hogescholen om de internationale instroom beperkt te houden, werkt’ [6].

Bronnen

studenteninstroom universiteitskrimp