Zonnestraling zet duizenden vliegtuigen aan de grond tijdens drukste reisweekend
Toulouse, zaterdag, 29 november 2025.
Intense zonnestraling kan computersystemen van 6.000 Airbus A320-toestellen verstoren en zorgt voor plotselinge hoogteverlies. Airlines wereldwijd annuleren vluchten om spoedige software-updates uit te voeren.
Software moet voor zondag gerepareerd zijn
Vliegtuigfabrikant Airbus gaf op 28 november een spoedwaarschuwing uit aan 350 luchtvaartmaatschappijen wereldwijd [1]. De Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA eist dat alle software-updates voor 30 november zijn voltooid [1]. Het probleem ontstond na analyse van een JetBlue-incident op 30 oktober, waarbij het toestel plotseling hoogte verloor tijdens een vlucht van Cancún naar Newark [1][2]. Vijftien passagiers raakten gewond en moesten naar het ziekenhuis [1][2]. Het vliegtuig maakte een noodlanding in Tampa, Florida [1][2]. Airbus ontdekte dat intense zonnestraling de computergegevens kan beschadigen die cruciaal zijn voor de vliegbesturing [1][2]. Van de ruim 11.000 A320-toestellen wereldwijd hebben ongeveer 6.000 vliegtuigen een software-update nodig [1][3]. Ongeveer 1.000 oudere toestellen hebben zelfs nieuwe hardware nodig en moeten langer aan de grond blijven [4].
Airlines werken dag en nacht aan reparaties
American Airlines heeft 209 getroffen toestellen en verwacht de meeste updates op vrijdag 29 november te voltooien [1][5]. De airline waarschuwt voor enkele vertragingen maar probeert annuleringen te beperken [1][5]. In Japan annuleerde All Nippon Airways 95 vluchten op zaterdag, wat 13.500 reizigers treft [6]. Air France schrapte meer dan dertig vluchten [3]. Budget-maatschappij Wizz Air meldde zaterdag dat alle software-updates ‘s nachts zijn voltooid [6]. AirAsia, een van de grootste A320-klanten, wil alle reparaties binnen 48 uur afronden met teams die ‘rond de klok werken’ [6]. Nederlandse maatschappij KLM gebruikt voornamelijk Boeing 737-toestellen, maar heeft ongeveer tien A321neo’s die andere software hebben en niet getroffen zijn [3]. Budget-airline easyJet heeft 318 A320-toestellen en waarschuwt passagiers voor mogelijke vertragingen [2][3].
Drukste reisweekend van het jaar getroffen
Het timing van de software-crisis is bijzonder slecht. Amerikaanse reizigers keren dit weekend terug van Thanksgiving, het drukste reisweekend van het jaar [1][5]. Mike Stengel van consultancybedrijf AeroDynamic Advisory noemt het ‘bepaald niet ideaal dat dit gebeurt met zo’n wijdverspreid vliegtuig tijdens een druk vakantieweekend’ [1]. Gelukkig duurt de software-update slechts enkele uren per toestel [1]. De A320 is de belangrijkste concurrent van Boeing’s 737 en samen vormen ze de werkpaarden van de commerciële luchtvaart [1][4]. Colombiaanse maatschappij Avianca stopte zelfs tijdelijk de ticketverkoop voor reizen tot 8 december omdat meer dan 70 procent van hun vloot getroffen is [6]. Airbus erkent dat de vereiste aanpassingen leiden tot ‘operationele verstoringen voor maatschappijen en passagiers’ [4]. De Europese fabrikant benadrukt dat veiligheid voorop staat en dat alle toestellen veilig kunnen blijven vliegen na de update [3].