Het PFAS-schandaal in Helmond: Zo kwam de waarheid naar boven
Helmond, donderdag, 24 april 2025.
Vijftien jaar lang loost Custom Powders metalige wateren met hoge PFAS-concentraties. DuPont weet van de risico’s, maar ontkent schuld. Extreme PFOA-niveaus bij werknemers zetten de kwestie in de schijnwerpers.
De onthulling van illegale lozingen
In Helmond heeft Custom Powders jarenlang illegaal afvalwater met hoge concentraties PFAS, waaronder de kankerverwekkende stof PFOA, rechtstreeks in het riool geloosd. Dit gebeurde met medeweten van het chemieconcern DuPont, wat nu bekend is onder de naam Chemours[1][2]. Sinds 2011 was het bedrijf op de hoogte van de lozingen, maar bleef ondanks de gezondheidsrisico’s volharden in hun onschuld door te beweren dat blootstelling niet problematisch zou zijn [3]. Deze acties hebben geleid tot schokkende PFOA-waarden in het bloed van werknemers, met enkele waarden die duizend keer boven de veilige norm liggen [1].
Gevolgen voor de gemeenschap
De ontdekking van de illegale lozingen heeft een grote impact op de gemeenschap gehad. Zo zijn vier van de zes geteste hobbykip-eieren in de nabijheid van de fabriek boven de EU-grenswaarde voor PFOA gemeten [3]. Het RIVM heeft inmiddels het advies gegeven om geen hobbykip-eieren meer te consumeren in Nederland [3]. De gemeente Helmond, onder leiding van wethouder Arno Bonte, heeft een claim ingediend tegen Chemours vanwege de schade, inclusief geschatte saneringskosten van tien miljoen euro [4][5].
Reacties en vervolgstappen
Chemours blijft echter ontkennen enige verantwoordelijkheid te dragen en beweert dat zij altijd hebben voldaan aan de vereiste vergunningen [5]. Critici, waaronder milieuchemicus Chiel Jonker, hebben het handelen van Custom Powders en DuPont scherp veroordeeld. Hij noemt de lozingen ‘schandalig’ en ‘crimineel’, aangezien PFAS niet afbreekt en ernstig milieu- en gezondheidsrisico’s met zich meebrengt[4]. De gemeente Helmond, ondersteund door lokale bewoners, blijft aandringen op gerechtigheid en is niet van plan de zaak te laten rusten. De uitzending ‘Het PFAS-spoor’ van Zembla, gepland op 27 april 2025, belooft verdere onthullingen te doen[3].