Gazprom stopt gasleveringen via Oekraïne: Europese effecten
Rusland, woensdag, 1 januari 2025.
Gazprom heeft de gasleveringen via Oekraïne stopgezet door het beëindigen van hun transitcontract. Deze stap beïnvloedt Europese landen zoals Moldavië en Slowakije sterk.
Historische beëindiging van gastransit
Vandaag om 8:00 uur Moskouse tijd heeft Gazprom definitief de gaslevering via Oekraïne stopgezet [1]. Deze beslissing volgt na het aflopen van een vijfjarig transitcontract dat Oekraïne weigerde te verlengen [1][2]. Voor Oekraïne betekent dit een jaarlijks verlies van ongeveer 800 miljoen dollar aan transitvergoedingen, terwijl Gazprom bijna 5 miljard dollar aan gasverkoop misloopt [5].
Beperkte impact op EU-gasvoorziening
De Europese Unie blijft opvallend kalm onder deze ontwikkeling. Een vertegenwoordiger van de Europese Commissie bevestigt dat de EU-gasvoorziening veilig is gesteld [2]. ‘De Europese gasinfrastructuur is flexibel genoeg om gas van niet-Russische oorsprong te leveren aan Centraal- en Oost-Europa via alternatieve routes,’ aldus EU-woordvoerster Anna-Kaisa Itkonen [5]. Wel ondervindt Moldavië directe gevolgen, waar een gasgestookte energiecentrale in Transnistrië gedwongen is de centrale verwarming en warm water af te sluiten [5].
Nieuwe realiteit voor Europa
De stopzetting markeert een definitief einde van een tijdperk waarin Russisch gas via Oekraïne naar Europa stroomde [1][2]. De Slowaakse premier Robert Fico waarschuwt voor ‘drastische’ gevolgen voor EU-landen, met extra kosten van 184 miljoen dollar voor alternatieve gasleveringen [5]. Europa heeft zich echter voorbereid door het diversifiëren van zijn energiebronnen, waaronder LNG-import uit de Verenigde Staten en Qatar, en toegenomen leveringen via Noorse pijpleidingen [5].