Europa maakt eerste lijst van 'veilige landen' waar asielzoekers sneller kunnen worden teruggestuurd
Brussel, donderdag, 11 december 2025.
Zeven landen staan nu officieel op de EU-lijst van veilige herkomstlanden: Bangladesh, Colombia, Egypte, Kosovo, India, Marokko en Tunesië. Asielaanvragen uit deze landen worden versneld afgehandeld binnen drie maanden. Critici wijzen op mensenrechtenschendingen in landen als Egypte en Tunesië. De nieuwe regels maken deel uit van een grote hervorming van het Europese asielsysteem en gaan in juni 2026 van kracht.
Raad en parlement akkoord over versnelde procedures
Op 8 december stemde de Europese Raad in met de nieuwe asielwetgeving [1]. De Commissie Burgerlijke Vrijheden van het Europees Parlement had op 3 december al groen licht gegeven met 39 stemmen voor, 25 tegen en 8 onthoudingen [2]. De Deense minister Rasmus Stoklund noemde het een ‘mijlpaal voor het EU-asielbeleid’ [1]. De nieuwe regels maken het mogelijk om asielaanvragen uit veilige landen binnen drie maanden af te handelen [2]. Kandidaat-EU-landen staan automatisch op de lijst, tenzij er gewapende conflicten zijn [2]. Een land verliest zijn ‘veilige’ status als meer dan 20 procent van de asielaanvragen wordt goedgekeurd [2].
Mensenrechtenorganisaties slaan alarm
Amnesty International waarschuwt dat de nieuwe wetgeving ‘rechten wegneemt op basis van migratiestatus’ [3]. De organisatie kritiseert vooral de mogelijkheid tot detentie van maximaal 2,5 jaar en onbeperkte opsluiting van mensen die een bedreiging vormen [3]. Critici wijzen op onderdrukking, geweld en misbruik in landen als Egypte, Tunesië en Bangladesh [4]. Silvia Carta van Platform for International Cooperation on Undocumented Migrants zegt: ‘In plaats van investeren in veiligheid en bescherming, kiest de EU voor beleid dat meer mensen in gevaar brengt’ [5]. De nieuwe regels kunnen leiden tot meer onregelmatige migratie in plaats van minder druk op lidstaten [4].
Grote gevolgen vanaf juni 2026
De Asielprocedureverordening gaat op 12 juni 2026 van kracht [2]. Vanaf dan kunnen lidstaten versnelde grensprocedures toepassen voor aanvragers met minder dan 20 procent kans op asiel [2]. Nederland en andere EU-landen krijgen ook meer mogelijkheden om asielzoekers naar ‘veilige derde landen’ te sturen, zelfs landen die niets met hun herkomst te maken hebben [3]. De EU wil bovendien ‘terugkeerhubs’ opzetten buiten Europa [5]. Voor gewone asielzoekers betekent dit snellere procedures, maar ook meer kans op afwijzing. Wie uit Bangladesh, Colombia, Egypte, Kosovo, India, Marokko of Tunesië komt, moet nu bewijzen dat zijn land toch niet veilig is [2].