Het Concertgebouw moet tientallen miljoenen terugbetalen aan de belastingdienst
Amsterdam, vrijdag, 31 oktober 2025.
Het prestigieuze Concertgebouw Amsterdam heeft sinds 2001 illegaal belastingvoordelen benut door een slimme constructie. Donaties stroomden belastingvrij naar een steunstichting met ANBI-status, om vervolgens door te gaan naar het Concertgebouw NV - een bedrijf zonder goededoelenstatus. De Belastingdienst grijpt nu in en eist hervorming voor 1 januari 2026. Mogelijk moet de muziekzaal tientallen miljoenen euro’s terugbetalen aan schenkbelasting die kan oplopen tot 40 procent. Directeur Simon Reinink erkent dat de structuur ‘niet voldeed aan de letter van de wet’ maar spreekt van goede trouw. Het Concertgebouw wordt nu omgezet van NV naar stichting om verdere problemen te voorkomen.
Jarenlange overtreding eindelijk ontdekt
Het probleem ontstond door een slimme maar illegale constructie die sinds 2001 bestond [1][4]. Een steunstichting met ANBI-status zamelde geld in voor het Concertgebouw [3]. Donateurs konden hun giften aftrekken van de belasting en hoefden geen schenkbelasting te betalen [1][4]. Het geld stroomde vervolgens door naar het Concertgebouw NV - een gewone vennootschap zonder goededoelenstatus [1][4]. Volgens de Belastingdienst hadden deze donaties nooit belastingvrij naar de NV gemogen [1][4]. De laatste 25 jaar haalde het Concertgebouw zo ongeveer 100 miljoen euro op [4]. Directeur Simon Reinink bevestigt dat ‘de structuur niet heeft voldaan aan de letter van de wet’ maar benadrukt dat er geen sprake was van kwade opzet [4][5]. ‘We hebben te goeder trouw gehandeld’, zegt ook voormalig Shell-topman Jeroen van der Veer, die tot voor kort bestuursvoorzitter was van de steunstichting [5].
Omzetting naar stichting als redding
Om de fiscale voordelen te behouden moet het Concertgebouw voor 1 januari 2026 zijn structuur volledig ombouwen [1][4][5]. De NV wordt omgezet in een stichting, waardoor na 143 jaar de aandelen komen te vervallen [5]. In een buitengewone aandeelhoudersvergadering begin oktober 2025 stemde meer dan 96 procent van de aandeelhouders - sommigen nazaten van de oprichters uit 1882 - in met de transformatie [2][3]. Voor het publiek, sponsors, musici en medewerkers verandert er niets [2]. De huidige aandeelhouders worden ‘oprichters’ van de nieuwe stichting [2]. Het Concertgebouw werd in 1882 opgericht als NV omdat dat ‘destijds de innovatieve manier was om geld op te halen voor de bouw’ [2].
Mogelijk tientallen miljoenen terugbetalen
De Belastingdienst heeft zich ‘uitgesproken kritisch’ uitgelaten over de constructie [4]. Mogelijk zijn tientallen miljoenen euro’s aan erfenissen en schenkingen onterecht belastingvrij bij de muziekzaal beland [4][5]. De verschuldigde schenkbelasting kan oplopen tot 40 procent [4][5]. Of het Concertgebouw daadwerkelijk moet terugbetalen blijft onduidelijk. Directeur Reinink zegt: ‘We hebben geen indicatie van de Belastingdienst gekregen dat dat gaat gebeuren’ [4]. Het Concertgebouw rekent op coulance van de fiscus [5]. Met topbestuurders als oud-Ahold-topman Dick Boer (voorzitter sinds 2017) lijkt het vreemd dat de overtredingen zo lang onopgemerkt bleven [4]. Reinink geeft toe: ‘Niemand van ons heeft zich de vraag gesteld of het allemaal juridisch het juiste was’ [4].