Wonen naast een geitenstal verhoogt je kans op longontsteking met 73 procent
Nederland, maandag, 8 december 2025.
Bewoners binnen 500 meter van geitenhouderijen hebben 73 procent meer risico op longontsteking. Jaarlijks worden 841 mensen ziek door bacteriën uit geitenstallen.
Gezondheidsraad bevestigt RIVM-bevindingen
De Gezondheidsraad presenteerde vandaag, maandag 8 december 2025, een alarmerend rapport over de gezondheidsrisico’s van geitenhouderijen [1]. Het onderzoek, uitgevoerd in opdracht van het kabinet, bevestigt eerdere RIVM-conclusies uit februari 2025 [2]. Omwonenden binnen 500 meter van een geitenstal hebben 73 procent meer kans op longontsteking dan andere Nederlanders [1][2][3]. Voor bewoners binnen een kilometer blijft het risico verhoogd met 19 procent [1][2][3]. De oorzaak ligt bij bacteriën, fijn stof en endotoxinen die vrijkomen uit geitenstallen [4]. Gemiddeld worden jaarlijks 841 mensen binnen een kilometer van een geitenstal ziek door longontsteking [3][5]. Het grootste risico lopen jonge kinderen, ouderen en mensen met onderliggende aandoeningen [1][5].
Kabinet in impasse over aanpak
Minister Wiersma van Landbouw (BBB) blijft de wetenschappelijke bevindingen in twijfel trekken, ondanks herhaalde bevestiging door zowel RIVM als Gezondheidsraad [2][6]. Wiersma plaatst vraagtekens bij de onderzoeksresultaten en kijkt vooral naar de zakelijke belangen van de snel groeiende geitensector [1][2]. Dit leidt tot een botsing binnen het kabinet met Minister Bruijn van Volksgezondheid (VVD) [6]. Bij de VVD zijn ze ‘helemaal klaar’ met Wiersma’s houding [6]. Negen provincies hebben al een tijdelijk bouwmoratorium ingesteld voor nieuwe stallen [1][2]. Een meerderheid in de Tweede Kamer vraagt om een landelijke bouwstop voor geitenbedrijven [1][2]. Op 14 januari 2026 debatteert de Kamer met beide ministers over deze kwestie [1][6].
Drie oplossingen voor bescherming omwonenden
De Gezondheidsraad adviseert drie mogelijke oplossingen om omwonenden te beschermen [1]. Ten eerste: afzuiginstallaties in geitenstallen om de uitstoot te verminderen [1]. Ten tweede: bouwbeperkingen met minimaal een kilometer afstand tussen nieuwe geitenhouderijen en woningen [1][4]. Ten derde: het laten krimpen van de geitensector [1]. De raad benadrukt dat maatregelen nodig zijn zolang niet duidelijk is of emissiereducerende maatregelen voldoende effectief zijn [4]. Het RIVM schatte eerder dat de uitstoot van geitenhouderijen jaarlijks leidt tot 20 tot 100 extra overlijdens en 1200 tot 6600 extra longontstekingen bij omwonenden binnen 2 kilometer [6]. Wiersma noemde deze berekeningen destijds een ‘bierviltjeberekening’ [6].