Amerikaanse Senaat doorbreekt 40 dagen durende shutdown met historisch akkoord

2025-11-10 buitenland

Washington, maandag, 10 november 2025.
Na de langste overheidsshutdown in de Amerikaanse geschiedenis bereiken Republikeinen en Democraten eindelijk een doorbraak. Acht Democratische senatoren stemmen mee met de Republikeinen om de federale overheid tot januari te financieren. De 40 dagen durende shutdown legt dagelijks duizenden vluchten stil en bedreigt voedselhulp voor 42 miljoen Amerikanen. Federale werknemers die werden ontslagen krijgen hun baan terug en alsnog salaris uitbetaald. Het akkoord moet nog door het Huis van Afgevaardigden, waar Democraten zich verzetten omdat gezondheidszorg te kort schiet. President Trump kan het voorstel daarna ondertekenen om de shutdown definitief te beëindigen.

Doorbraak na 40 dagen politieke patstelling

De Amerikaanse Senaat heeft zondag 10 november 2025 een cruciale stemming gewonnen die een einde kan maken aan de langste overheidsshutdown ooit [1][2][3]. Acht Democratische senatoren - waaronder Dick Durbin uit Illinois en Tim Kaine uit Virginia - stemden samen met Republikeinen voor een voorstel om de overheid te financieren tot januari [4]. De stemming eindigde op 60-40 stemmen, precies genoeg om de benodigde meerderheid te halen [4]. Senator John Thune sprak zijn hoop uit: “Na 40 lange dagen hoop ik dat we deze shutdown kunnen beëindigen” [5]. De shutdown begon op 1 oktober 2025 en trof miljoenen Amerikanen direct [6]. Dagelijks werden duizenden vluchten geannuleerd door personeelstekorten bij de luchtverkeersleiding [7]. Voedselhulp voor 42 miljoen laagbetaalde Amerikanen kwam in de knel door het stilleggen van het SNAP-programma [2][8].

Federale werknemers krijgen baan en salaris terug

Het akkoord bevat concrete hulp voor getroffen federale werknemers [9]. Alle permanent ontslagen ambtenaren krijgen hun baan terug en worden alsnog uitbetaald voor de periode waarin ze zonder salaris thuiszaten [9][10]. De deal beschermt federale werknemers ook tegen verdere ontslagen tot het einde van het begrotingsjaar 2026 [10]. Senator Tim Kaine, die ongeveer 150.000 federale werknemers vertegenwoordigt, steunde daarom het akkoord [11]. Het voorstel bevat ook een pakket van drie volledige begrotingswetten die verschillende overheidsdiensten voor het hele begrotingsjaar zouden financieren [12]. Republikeinen beloofden Democraten een stemming in december over het verlengen van zorgverzekeringsubsidies, maar zonder garanties [13].

Huis van Afgevaardigden vormt laatste obstakel

Het Senaat-akkoord moet nog door het Huis van Afgevaardigden, waar Democratische leider Hakeem Jeffries al weerstand aankondigde [14]. “Wij steunen geen uitgavenvoorstel dat faalt bij het verlengen van zorgverzekeringsubsidies”, verklaarde Jeffries [15]. Deze subsidies maken zorgverzekeringen betaalbaar voor meer dan 20 miljoen Amerikanen, maar vervallen eind 2025 [16]. Zonder verlenging verdubbelen de premies gemiddeld voor 2026 [17]. President Donald Trump riep Republikeinen juist op om de subsidies af te schaffen en het geld “rechtstreeks naar het volk te sturen” in plaats van naar “geldzuigende verzekeringsmaatschappijen” [18]. Als het Huis instemt, kan Trump het voorstel ondertekenen en eindigt de shutdown deze week definitief [19]. Economen waarschuwen dat voortzetting van de shutdown een “negatief kwartaal” voor de Amerikaanse economie zou betekenen [20].

Bronnen

Amerikaanse Senaat government shutdown