JA21 explodeert van 1 naar 9 zetels en schudt de rechtse politiek wakker
Den Haag, donderdag, 30 oktober 2025.
Joost Eerdmans’ JA21 boekt een spectaculaire verkiezingsoverwinning door te groeien van een eenmansfractie naar 9 zetels. De partij profiteert van het verlies van PVV en BBB, terwijl Eerdmans openlijk aast op een plek aan de formatietafel. Zijn reactie ‘holy shit’ tijdens de uitslagenavond toont de verrassing over dit historische resultaat. Met dezelfde aantal zetels als Wilders in 2006 behaalde, wil JA21 nu meepraten over de coalitievorming. Eerdmans benadrukt dat regeren ‘heel voorbarig’ is, maar verwacht wel uitgenodigd te worden door D66-leider Rob Jetten voor onderhandelingen.
Van eenmansfractie naar machtsfactor
JA21 behaalde volgens de exitpolls een sprong van 1 naar 9 zetels [1][2], een groei van 800 procent die de partij direct omvormt tot een serieuze speler. Eerdmans vergeleek zijn resultaat trots met Wilders’ doorbraak in 2006 toen die ook 9 zetels behaalde [1]. De partij profiteerde van het verlies van de PVV, die terugviel van 37 naar 25 zetels, en BBB dat daalde van 7 naar 4 zetels [2]. De overstap van voormalig PVV-staatssecretaris Ingrid Coenradie naar JA21 hielp mogelijk ook [2]. Zij botste openlijk met Wilders over het vervroegd vrijlaten van gevangenen toen zij staatssecretaris van Justitie en Veiligheid was [2].
Coalitieambities met beide benen op de grond
Ondanks zijn enthousiasme blijft Eerdmans realistisch over regeren. ‘We hebben negen zetels, geen 59’, zei hij tegen de NOS [1]. Toch vindt hij het ‘sterk’ als D66-leider Rob Jetten hem niet uitnodigt voor coalitieonderhandelingen [1]. Eerdmans spreekt een duidelijke voorkeur uit voor een rechtse coalitie en zegt vanaf vrijdag ‘rustig’ te gaan verkennen [1]. De partijleider toont zich niet bezorgd over een NSC-effect - van 20 naar 0 zetels in twee verkiezingen. ‘Wij bestaan al langer en we hebben goede kandidaten’, aldus Eerdmans [1].
Rechtse concurrentie wint ook terrein
Ook Forum voor Democratie profiteert van de PVV-daling door te groeien van 3 naar 6 zetels [2]. Onder nieuwe lijsttrekker Lidewij de Vos (28) blijft FvD trouw aan dezelfde standpunten, inclusief een ‘asielstop’ en ‘remigratie’ voor slecht geïntegreerde mensen [2]. JA21 werd in december 2020 opgericht door Eerdmans en Annabel Nanninga nadat zij Forum voor Democratie hadden verlaten [2]. Hun vertrek volgde op de weigering van het FvD-bestuur om Thierry Baudet te royeren na onthullingen over antisemitische berichten in appgroepen [2]. De partij omschrijft zichzelf als conservatief-liberaal maar wordt ook gecategoriseerd als rechts of radicaal-rechts [3].