CDA-leider Bontenbal kiest voor JA21 boven GroenLinks-PvdA in nieuwe coalitie
Den Haag, vrijdag, 12 december 2025.
Henri Bontenbal verklaart dat een coalitie met D66, VVD en JA21 het meest realistische scenario is. De CDA-leider verwacht dat JA21 voorrang krijgt omdat de VVD samenwerking met GroenLinks-PvdA uitsluit. Bontenbal toont zich optimistisch over een akkoord eind januari, maar houdt ook een minderheidskabinet open als optie. De keuze voor JA21, een rechts-conservatieve afsplitsing van Forum voor Democratie, markeert een duidelijke richting in de coalitieonderhandelingen onder informateur Rianne Letschert.
Bontenbal kiest realisme boven idealen
De uitspraak van Bontenbal vrijdag 12 december kwam na gesprekken met informateur Rianne Letschert, die eerder deze maand de opdracht kreeg om de vastgelopen formatie vlot te trekken [1]. “Ik heb de VVD vrij duidelijk horen zeggen dat ze sommige partijen niet aan tafel willen hebben, dus bij mij zit wel een soort realisme”, verklaarde de CDA-leider [2][3]. Hij doelde daarmee op de weigering van VVD-leider Dilan Yeşilgöz-Zegerius om met GroenLinks-PvdA te onderhandelen [1]. Bontenbal ziet de afgelopen dagen ook “een constructievere houding” bij JA21-leider Joost Eerdmans dan bij GroenLinks-PvdA-leider Jesse Klaver [2][3]. De keuze voor JA21 zou betekenen dat Nederland een kabinet krijgt met een partij die bijvoorbeeld wil dat winkeliers weer bordjes mogen ophangen met teksten als ‘Verboden voor joden’ of ‘Verboden voor homo’s’ [7].
Zetelspelletje bepaalt coalitieopties
De huidige combinatie van D66, CDA en VVD heeft samen slechts 66 zetels in de Tweede Kamer [8]. JA21 zou daar nog eens 9 zetels aan toevoegen, wat het totaal op 75 zetels brengt - genoeg voor een meerderheid [1]. Bontenbal noemde 75 zetels zelfs “een meerderheid” omdat zo’n kabinet met stakende stemmen niet kan worden weggestuurd [6]. Een minderheidskabinet blijft volgens hem wel een optie: “Als je een minderheidskabinet hebt en daarnaast heel stevige afspraken, kan dat ook werken” [2][4]. VVD-leider Yeşilgöz herhaalde na de gesprekken dat haar voorkeur uitgaat naar een meerderheidskabinet, maar toonde zich optimistisch over samenwerking ongeacht het type kabinet [2].
Deadline eind januari houdt druk op de ketel
De partijen hebben tot 30 januari 2026 om tot een akkoord te komen [2][8]. Bontenbal sprak het vertrouwen uit dat er eind januari een akkoord kan liggen met “voldoende steun in het parlement” [1]. Dit weekend gaan D66, CDA, VVD en mogelijk JA21 onderhandelen op landgoed De Zwaluwenberg in Hilversum [8]. Voor veel Nederlanders betekent deze ontwikkeling dat er eindelijk schot in de zaak komt na maanden van politiek steekspel. Of ze blij moeten zijn met een mogelijke coalitie die JA21 omvat - een partij die ontstond uit een afsplitsing van Forum voor Democratie - dat is een heel ander verhaal [1][7].