Nederlandse overheid zet Chinese topman chipfabrikant opzij met 73 jaar oude noodwet
Nijmegen, maandag, 13 oktober 2025.
Nederland gebruikt voor het eerst sinds 1952 een vergeten noodwet om de Chinese directeur van Nexperia weg te sturen. De chipmaker uit Nijmegen produceert cruciale onderdelen voor auto’s en telefoons. Minister Karremans vreest dat belangrijke chipkennis naar China verdwijnt. China reageert woedend en spreekt van discriminatie. De maatregel toont hoe ver Nederland gaat om strategische technologie te beschermen tegen Chinese invloed.
Zeldzame noodwet ingezet na bestuurlijke tekortkomingen
Het ministerie van Economische Zaken greep op 30 september 2025 in bij Nexperia vanwege ‘signalen van ernstige bestuurlijke tekortkomingen en handelingen’ [1]. De overheid gebruikte hiervoor de Wet beschikbaarheid goederen uit 1952, die sinds de invoering nog nooit was toegepast [2][3]. Op 7 oktober schopte de Amsterdamse Ondernemingskamer Chinese CEO Zhang Xuezheng eruit en plaatste vrijwel alle aandelen van moederbedrijf Wingtech onder extern beheer [1][4]. Het betekent dat Nederland nu beslissingen binnen Nexperia kan tegenhouden of terugdraaien als die ‘schadelijk zijn voor het behoud van deze cruciale waardeketen voor Europa’ [1]. Voor consumenten heeft dit directe gevolgen: Nexperia maakt chips voor auto’s, telefoons en zonnepanelen [4] - producten die je dagelijks gebruikt.
Chinese woede over ‘discriminatoire behandeling’
China reageerde furieus op het Nederlandse ingrijpen. Wingtech beschuldigt Nederland van ‘discriminatoire behandeling van een onderneming in Chinese handen’ [1] en stelt dat het Nederlandse ministerie ‘duidelijk de Amerikaanse regering volgt als een volgzaam lammetje’ [1]. Het aandeel Wingtech daalde hard na opening van de Chinese beurzen [4]. Op Chinese sociale media wordt opgeroepen tot tegenmaatregelen [8]. De timing is pikant: vorige week verscherpte China nog de exportbeperkingen op zeldzame aardmetalen [1], materialen die cruciaal zijn voor chipproductie. Deze escalatie past in een groter patroon van handelsspanningen tussen het Westen en China over strategische technologieën.
Vrees voor kennislek naar China drijft maatregel
Minister Vincent Karremans vreesde voor ‘dreigende overheveling van chipkennis en chipproductiemogelijkheden naar China’ [3]. Het verlies van deze kennis ‘zou een risico kunnen vormen voor de Nederlandse en Europese economische veiligheid’ [3]. Nexperia ontstond ooit uit Philips’ chipdivisie NXP [3] en is sinds 2019 eigendom van Wingtech [3]. Het bedrijf heeft belangrijke fabrieken in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, maar ook productielocaties in China en Azië [8]. De Nederlandse ingreep toont hoe ver Europa wil gaan om strategische sectoren te beschermen. Voor gewone Nederlanders betekent dit dat de overheid actief waakt over bedrijven die cruciaal zijn voor onze digitale samenleving - van je smartphone tot de elektronica in je auto.