Navo waarschuwt: elektronische oorlogsvoering bedreigt internationale diplomatie

2025-09-03 buitenland

Brussel, woensdag, 3 september 2025.
Een elektronische aanval op het vliegtuig van Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen onthult de toenemende risico’s van hybride oorlogsvoering. Het incident dwong de piloot om handmatig te landen en illustreert de kwetsbaarheid van moderne navigatiesystemen. NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte kwalificeert de elektronische verstoring als een ‘enorm incident’ dat wijst op de complexe dreigingen in de huidige geopolitieke context.

Elektronische verstoring toont kwetsbaarheid diplomatieke vluchten

Het vliegtuig van Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen werd op 2 september 2025 getroffen door een elektronische aanval tijdens haar vlucht naar Bulgarije. De piloot moest noodgedwongen handmatig landen nadat het GPS-signaal volledig werd weggedrukt [1]. Experts wijzen erop dat het GPS-signaal boven Oost-Europa al geruime tijd wordt verstoord, met name langs de Europese oostgrens [2]. Barend Lubbers, specialist in GPS-oorlogsvoering, schat dat een krachtige GPS-jammer op de bezette Krim het signaal tot op 500 kilometer kan verstoren [2].

NAVO waarschuwt voor toenemende elektronische dreiging

NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte kwalificeert de elektronische verstoring als een ‘enorm incident’ dat de complexiteit van moderne hybride oorlogsvoering blootlegt [3]. Luchtvaartdeskundige Joris Melkert bevestigt dat dergelijke signaalverstoringen zich al hebben voorgedaan sinds het begin van de oorlog in Oekraïne [2]. De Bulgaarse luchtverkeersautoriteit rapporteert een significante toename van GPS-storing sinds februari 2022 [4].

Internationale reactie en toekomstige uitdagingen

Het incident heeft de aandacht gevestigd op de kwetsbaarheid van elektronische communicatiesystemen. Een woordvoerder van de Europese Commissie stelde dat ‘dreigementen en intimidatie een vast onderdeel vormen van Ruslands vijandige daden’ [5]. De elektronische oorlogsvoering ontwikkelt zich snel, met landen zoals de VS en China die investeren in geavanceerde elektronische verdedigingssystemen [6].

Bronnen

veiligheidsincident elektronische oorlogvoering