Europa slaat de deuren niet dicht, maar kijkt wel twee keer wie er binnenkomt
Brussel, donderdag, 11 december 2025.
Alle EU-landen moeten nu verplicht buitenlandse investeringen screenen in gevoelige sectoren zoals AI, halfgeleiders en energie-infrastructuur. Het akkoord van donderdag betekent dat Chinese, Russische of andere niet-EU investeringen straks onder de loep komen voordat ze toegang krijgen tot strategische technologieën. Nederland krijgt hiermee sterkere instrumenten om risicovolle overnames in telecommunicatie en defensie tegen te houden, terwijl Europa tegelijk aantrekkelijk wil blijven voor legitieme investeerders.
Wat verandert er precies voor Nederland?
De nieuwe regels gaan over achttien maanden in werking nadat de verordening officieel wordt vastgesteld [1]. Nederland moet dan alle buitenlandse investeringen controleren in kritieke sectoren zoals telecommunicatie, energie en defensie [2]. Denk aan een Chinese investeerder die een Nederlands telecombedrijf wil overnemen - dat kan straks alleen na goedkeuring van de Nederlandse overheid. Ook investeringen binnen de EU komen onder de loep als de uiteindelijke eigenaar uit een land buiten Europa komt [2]. De regels gelden voor dual-use technologieën, militaire uitrusting, AI, quantumtechnologieën en halfgeleiders [1]. Voor gewone consumenten betekent dit dat hun energieleverancier of mobiele provider niet zomaar in buitenlandse handen kan vallen.
Europa zoekt balans tussen veiligheid en welkom heten
Morten Bødskov, de Deense minister van Industrie, benadrukte dat Europa aantrekkelijk wil blijven voor investeerders [1]. “We hebben een uitgebalanceerd en proportioneel kader bereikt dat gericht is op de meest gevoelige technologieën en infrastructuur,” aldus Bødskov. De EU-lidstaten behouden de finale beslissing over investeringen in hun land [1][2]. Raphaël Glucksmann, rapporteur van het Europees Parlement, noemde de onderhandelingen “intens” vanwege verschillende visies over economische veiligheid [2]. Het nieuwe systeem moet administratieve lasten voor investeerders verminderen door meer consistentie tussen landen [1]. Europa voert zeventig procent van zijn handel met partners buiten de VS en China, maar heeft dagelijks een handelstekort van bijna één miljard euro tegenover China [8].
Praktische uitwerking en tijdlijn
Het systeem krijgt een gedeelde database waar screeningautoriteiten informatie kunnen delen over eerdere investeringen sinds oktober 2020 [3]. Nationale autoriteiten krijgen 45 kalenderdagen voor de eerste screening van investeringen [3]. Als minimaal negen lidstaten dat willen, komt er een EU-portaal waar bedrijven hun aanvragen kunnen indienen [3]. Het huidige screeningsysteem werkt al sinds oktober 2020, maar de nieuwe regels maken het verplicht voor alle EU-landen [1][2]. Bernd Lange, voorzitter van de internationale handelscommissie van het Europees Parlement, stelde: “De EU verwelkomt investeerders van over de hele wereld die bijdragen aan het creëren van banen en kennisoverdracht, maar zulke investeringen mogen de veiligheid van de Unie niet in gevaar brengen” [2].