Europa opent wapens tegen Chinese dominantie in kritieke grondstoffen
Brussel, zondag, 21 december 2025.
China controleert 85% van de wereldwijde zeldzame aardmetalen, maar Europa slaat terug. Het nieuwe EU-centrum moet alternatieve bronnen vinden voor essentiële materialen die cruciaal zijn voor defensie en technologie. De Nexperia-crisis toonde aan hoe kwetsbaar Europa is. Nu verschuift de focus van groene ambities naar militaire paraatheid. Met €22 miljard aan investeringen wil de EU tegen 2030 onafhankelijker worden.
Van groene dromen naar defensieve realiteit
De Europese Commissie heeft op 3 december een nieuw actieplan aangenomen dat een opmerkelijke koerswijziging laat zien [1]. Het REsourceEU-plan laat de eerdere focus op groene energie varen voor harde veiligheidsbelangen. “De directe focus ligt op het versterken van waardeketens voor zeldzame aardmetalen, batterijgrondstoffen en defensiegerelateerde grondstoffen,” stelt het plan [1]. Dit nieuwe European Critical Raw Materials Centre moet begin 2026 marktinformatie verzamelen en financiële instrumenten ontwikkelen [1]. Voor gewone Europeanen betekent dit dat hun telefoons, elektrische auto’s en windmolens niet langer afhankelijk hoeven te zijn van Chinese leveranciers.
Concrete projecten tegen Chinese dominantie
Europa zet zwaar in op eigen productie met 47 strategische projecten ter waarde van meer dan €22 miljard [2]. Imerys heeft het EMILI-project gelanceerd in het Franse departement Allier voor lithiumverwerking [2]. Solvay plant uitbreiding van zeldzame aardmetalenproductie in La Rochelle, met als doel 30% van Europa’s permanente magneetbehoeften te dekken tegen 2030 [2]. Het Rio Tinto JADAR-project in Servië zou tot 58.000 ton lithium per jaar kunnen produceren, maar ligt sinds 2022 stil vanwege milieuklachten [2]. Deze projecten kosten meer dan Chinese alternatieven, maar bieden Europa strategische onafhankelijkheid.
Nexperia als waarschuwingsschot
De Nederlandse ingreep bij Nexperia toonde Europa’s zwakte aan [3]. Eén besluit van demissionair minister Karremans zette heel Europa op scherp, vooral de Duitse auto-industrie had last van de maatregel [3]. China controleert namelijk 85% van de wereldwijde zeldzame aardmetalen [2]. De verdeeldheid werd direct zichtbaar - precies wat Europa niet kan gebruiken in de concurrentiestrijd met China [3]. Voor Nederlandse consumenten kan dit betekenen dat hun Philips-apparaten of ASML-machines minder afhankelijk worden van Chinese onderdelen, maar wel duurder kunnen worden door de hogere productiekosten in Europa.