Duitsland schroeft sancties werkloosheidsuitkering drastisch op tot grondwettelijke grens
Berlijn, vrijdag, 10 oktober 2025.
Bondskanselier Merz kondigt ingrijpende hervorming aan: 5,5 miljoen Duitsers zien hun Bürgergeld vervangen door strengere Grundsicherung. Wie drie afspraken mist, verliest compleet zijn uitkering. Minister Bas: ‘Sancties tot grens van grondwet.’
Coalitie bereikt akkoord over harde sancties
In Duitsland hebben coalitiepartijen CDU/CSU en SPD donderdag 9 oktober een akkoord bereikt over drastische veranderingen in de werkloosheidsuitkering [1]. Het huidige Bürgergeld, dat in 2023 werd ingevoerd en nu 563 euro bedraagt, wordt vervangen door de strengere Grundsicherung [1]. Ongeveer 5,5 miljoen Duitsers ontvangen momenteel deze uitkering [1]. De nieuwe regeling brengt forse sancties met zich mee: wie niet op een afspraak bij het arbeidsbureau verschijnt, krijgt straks 30 procent korting op zijn uitkering [1]. Bij een derde gemiste afspraak verdwijnt de uitkering helemaal [1]. Minister van Werkgelegenheid Bärbel Bas (SPD) verdedigde de harde lijn: ‘Wie niet meewerkt, krijgt het zwaar te verduren. We verscherpen de sancties tot de grens van wat grondwettelijk is toegestaan’ [1].
SPD slikt pijnlijke nederlaag, meer hervormingen aangekondigd
Voor de SPD is dit een bittere pil. Die partij bedacht juist het Bürgergeld als vriendelijker alternatief voor de beruchte Hartz IV-uitkering [1]. De coalitie kondigde ook andere maatregelen aan. Gepensioneerden kunnen vanaf volgend jaar 2000 euro belastingvrij bijverdienen via de nieuwe Aktivrente [1]. Voor infrastructuur komt er 3 miljard euro extra beschikbaar, fors minder dan de 15 miljard euro die minister van Verkeer Patrick Schnieder (CDU) in september nog vroeg [1]. Over een verbod op verbrandingsmotoren bereikten de partijen geen akkoord [1]. Ze wachten eerst het overleg met de autobranche af, dat vrijdag 10 oktober in Berlijn plaatsvindt [1]. Bondskanselier Merz wil ook afwachten wat de Europese Commissie beslist over het geplande verbod op nieuwe benzineauto’s per 1 januari 2035 [1].
Kritiek op magere opbrengst van ‘herfst van hervormingen’
Bondskanselier Friedrich Merz had eerder een ‘herfst van hervormingen’ aangekondigd [2]. Critici vinden de opbrengst tot nu toe mager, wat de stemming bij bedrijven verslechtert [2]. De hervorming van het Bürgergeld was al vastgelegd in het regeerakkoord tussen CDU/CSU en SPD [1]. De conservatieve partijen waren fel tegen de uitkering gekant en vonden dat er te weinig prikkel was om te gaan werken [1]. Voor schrijnende gevallen blijven uitzonderingen mogelijk op de strenge sancties [1]. De regering werkt ondertussen aan nieuwe subsidieplannen voor elektrische auto’s [1].