Halsema blokkeert kritisch rapport over eigen integriteitsorgaan na 'fel gesprek' met ombudsman

Halsema blokkeert kritisch rapport over eigen integriteitsorgaan na 'fel gesprek' met ombudsman

2025-10-31 politiek

Amsterdam, vrijdag, 31 oktober 2025.
Burgemeester Femke Halsema stopte de publicatie van een vernietigend ombudsmanrapport over misstanden bij Bureau Integriteit. Na een heftige confrontatie trok ombudsman Munish Ramlal zijn klaarliggende onderzoek terug. Het rapport onthulde ernstige tekortkomingen bij het orgaan dat juist misstanden moet aanpakken. Tien procent van de Amsterdamse ambtenaren zit ziek thuis door discriminatie en ongewenst gedrag. De affaire toont hoe ver Halsema’s macht reikt - zelfs over het vermeend onafhankelijke toezicht. Het rapport komt nu eindelijk volgende week uit, maar de schade aan de democratische verhoudingen is al aangericht. Critici spreken van een ‘wespennest’ waarin de burgemeester haar eigen integriteitsbeleid beschermt.

Ombudsman krijgt ‘baard eraf’ van burgemeester in september

Ombudsman Munish Ramlal had zijn rapport ‘Melden met vertrouwen’ al klaar, voorzien van voorwoord en ondertekend [1]. Het onderzoek naar Bureau Integriteit onthulde dat meldingen van misstanden ‘niet op de goede plek terecht komen’ bij het bureau [7]. Ramlal sprak 82 mensen die klachten bij hem hadden ingediend [7]. Maar toen hij het rapport uit beleefdheid naar Halsema stuurde, werd hij medio september naar het stadhuis gesommeerd [5]. Daar kreeg hij felle kritiek te horen [2][5]. Halsema vond het rapport een ‘broddelwerk’ en bekritiseerde de onderzoeksmethode [1][5]. Na dit ‘felle gesprek’ trok Ramlal zijn rapport zelf in [2][5]. Op 7 oktober schreef hij aan de gemeenteraad dat hij meer tijd nodig had: ‘Omdat het een complexe en gevoelige kwestie betreft, heb ik extra tijd genomen om ook de belangen van alle betrokkenen mee te wegen’ [5].

Bureau dat misstanden moet aanpakken heeft zelf problemen

De ironie druipt ervan af. Bureau Integriteit moet discriminatie en ongewenst gedrag aanpakken, maar het bureau zelf is ‘zo onveilig als de pleuris’ [1]. Uit een eerder rapport bleek al dat discriminatie en ongewenst gedrag ‘aan de orde van de dag’ zijn bij de gemeente [7]. Het ziekteverzuim lag op 9,6 procent [7] - een op de tien ambtenaren zit dus ziek thuis door de werkcultuur [1]. Managers discrimineren, beledigen, zijn seksistisch en dwingend [1]. Halsema draagt bestuurlijke verantwoordelijkheid voor het integriteitsbeleid van de gemeente [5]. Toch greep ze in toen het rapport haar eigen bureau onder de loep nam. ‘De gemeente Amsterdam heeft dringend een goed functionerende, onafhankelijke ombudsman nodig’, zegt haar woordvoerder [2] - maar blijkbaar alleen als die ombudsman niet te kritisch wordt.

Rapport komt er toch, maar vertrouwen is beschadigd

Na weken van ‘wespennest’ en ‘nare ruzie’ komt het rapport er eindelijk aan [7]. Ramlal bevestigde dat de publicatie volgende week donderdag 6 november plaatsvindt [5][7]. VVD-fractieleider Daan Wijnants wil donderdagmiddag in de commissie Algemene Zaken debatteren met Halsema over zowel het rapport als ‘de aanloop ernaartoe’ [5]. De vraag is hoeveel het rapport nog waard is na maanden van druk. Critici waarschuwen dat het stilleggen van het onderzoek het vertrouwen in hoe de gemeente met integriteitsschendingen omgaat kan ondermijnen [6]. De affaire toont aan hoe ver Halsema’s macht reikt - zelfs over het vermeend onafhankelijke toezicht [1][6]. Voor gewone Amsterdammers betekent dit dat klokkenluiders nog minder vertrouwen kunnen hebben in het systeem dat hen zou moeten beschermen.

Bronnen


Femke Halsema ombudsmanrapport