Italiaans verbod op draagmoederschap gaat de grens over
Rome, donderdag, 17 oktober 2024.
Italiaanse senaat stemt in met wet die draagmoederschap wereldwijd strafbaar stelt voor Italianen. Overtreders riskeren boetes tot 1 miljoen euro en celstraf. Wet roept vragen op over handhaafbaarheid en impact op LHBTQ+-rechten.
Een wereldwijd misdrijf?
In Italië heeft de regering van Giorgia Meloni, die bekend staat om haar conservatieve en nationalistische standpunten, draagmoederschap voor Italianen wereldwijd verboden. Dit verbod, dat woensdag door de Italiaanse senaat werd goedgekeurd, stelt dat Italianen nergens ter wereld gebruik mogen maken van draagmoederschap. Het idee is dat draagmoederschap een ‘wereldwijd misdrijf’ is, vergelijkbaar met ernstige misdaden als terrorisme en genocide. Critici, waaronder hoogleraar strafrecht Gian Luigi Gatta, benadrukken echter dat de term ‘wereldwijd misdrijf’ niet bestaat in de juridische taal, wat vragen oproept over de uitvoerbaarheid van deze wet[1].
Rechtse ideologie en maatschappelijke protesten
Deze wet is een paradepaardje van de radicaal-rechtse partij Fratelli d’Italia, geleid door premier Meloni, en wordt gezien als symboolpolitiek. Het is een controversieel standpunt dat veel kritiek krijgt, vooral van mensenrechtenorganisaties en LHBTQ+-activisten. In Rome vonden protesten plaats tegen de wet, die volgens tegenstanders ongrondwettelijk is en in de praktijk moeilijk te handhaven[2]. De wet stelt strengere straffen in, waaronder boetes tot 1 miljoen euro en gevangenisstraffen tot twee jaar voor overtreders. Het is echter onduidelijk hoe deze straffen wereldwijd kunnen worden afgedwongen[3].
Impact op hetero- en homokoppels
Jaarlijks maken ongeveer 250 Italiaanse stellen gebruik van draagmoederschap in het buitenland. De meerderheid hiervan is heteroseksueel, maar de wet lijkt disproportioneel nadelig voor homoseksuele stellen, die in Italië al beperkte opties hebben om kinderen te krijgen[4]. Terwijl heteroseksuele koppels bij terugkeer naar Italië vaak eenvoudigweg kunnen doen alsof het kind via natuurlijke geboorte is gekomen, ligt dit anders voor homostellen, die bij inschrijving van hun kind bij de burgerlijke stand meer vragen kunnen verwachten. De oppositie waarschuwt dat deze wet kan leiden tot meer homofobie en discriminatie bij de registratie van kinderen die in het buitenland via draagmoederschap zijn geboren[5].