Nederland kantelt definitief: meer grijze dan jonge koppen
Nederland, dinsdag, 16 december 2025.
Begin 2025 telde Nederland 3,76 miljoen 65-plussers tegenover 3,72 miljoen jongeren onder de 20. Dit historische kantelpunt markeert het begin van een onomkeerbare trend. Tegen 2070 verwacht het CBS 5,4 miljoen ouderen versus 4,1 miljoen jongeren. Het aantal 99-plussers explodeert van 4.400 naar 38.000. Deze demografische aardverschuiving raakt de kern van onze samenleving. Minder werkenden moeten straks meer gepensioneerden en scholieren financieren. De werkzame bevolking krimpt van 59 naar 55 procent. Zorgkosten stijgen explosief terwijl personeelstekorten toenemen. De vergrijzing accelereert door stijgende levensverwachting en dalende geboortecijfers. In 2002 werden nog 200.000 baby’s geboren, vorig jaar slechts 166.000. Migratie bepaalt of Nederland groeit naar 24 miljoen inwoners of krimpt naar 17,5 miljoen.
Arbeidsmarkt kraakt onder druk van zilveren tsunami
De impact op de arbeidsmarkt wordt nu al voelbaar. Personeelstekorten in de zorg stijgen de komende jaren verder [1], terwijl juist steeds meer mensen zorg nodig hebben [1]. Deskundigen maken zich zorgen over personeelstekorten als er meer gepensioneerden dan werkenden zijn [1]. De werkzame leeftijd - mensen tussen 20 en 65 jaar - krimpt langzaam van 59 procent nu naar 55 procent over vijftien jaar [2]. Deze groep draagt het onderwijs voor jongeren en de zorg voor ouderen, waardoor de druk op hun schouders de komende jaren verder kan toenemen [2]. Concreet betekent dit: minder handen om de ziekenhuizen te bemannen, maar meer ruggen die verzorging nodig hebben.
Migratie wordt redder in demografische nood
Nederland groeit de afgelopen jaren vooral door migratie [1]. Het CBS verwacht dat de immigratie de komende jaren iets afneemt en emigratie juist toeneemt, doordat een deel van de immigranten na een aantal jaren weer vertrekt [1]. Toch komen er waarschijnlijk nog steeds meer mensen binnen dan er vertrekken, al wordt dat verschil kleiner [3]. Het aantal mensen dat in Nederland komt wonen of het land verlaat speelt een grote rol in de bevolkingsgroei [2]. Het exacte aantal inwoners rond 2070 is heel moeilijk te voorspellen - het zou kunnen uitkomen op 17,5 miljoen mensen, maar ook oplopen tot bijna 24 miljoen [3]. Die onzekerheid maakt plannen maken voor pensioenen en zorgvoorzieningen extra lastig.
Van babyboom naar grijze golf
De oorzaak van deze kanteling ligt in twee simpele trends. Nederland telt steeds meer ouderen door de stijgende levensverwachting, en er worden steeds minder kinderen geboren [1]. In 2002 waren er voor het laatst ruim 200.000 geboortes, vorig jaar kwamen slechts 166.000 kinderen ter wereld [1]. Het aantal 80-plussers stijgt dramatisch van ruim 900.000 nu naar 2,1 miljoen in 2070 [1][2]. Nog extremer: het aantal 99-plussers vermoedelijk van ongeveer 4.400 naar ruim 38.000 [1][3]. Het CBS voorspelt dat Nederland in 2070 totaal 20,6 miljoen inwoners telt [1], maar benadrukt dat er veel onzeker is [1]. Deze demografische revolutie vraagt om radicale keuzes in beleid en verwachtingen.