Koraalriffen sterven wereldwijd af en markeren het eerste echte klimaatkantelpunt
Wereldwijd, maandag, 13 oktober 2025.
De aarde heeft zijn eerste officiële klimaatkantelpunt bereikt. Koraalriffen wereldwijd gaan massaal dood door temperatuurstijging van 1,2 graden Celsius. Sinds 2023 bleekte 84% van alle riffen. Dit treft bijna een miljard mensen die afhankelijk zijn van deze ecosystemen. Zelfs bij de meest optimistische scenario’s zullen alle warmwaterkoraalriffen verdwijnen. Het punt van geen terugkeer is bereikt. Wetenschappers waarschuwen dat andere kantelpunten volgen: het Amazoneregenwoud kan al bij 1,5 graden afsterven, oceaanstromingen kunnen vastlopen. Dit rapport van 160 onderzoekers uit 23 landen komt vlak voor klimaattop COP30 in Brazilië. Urgente actie is nodig om verdere onomkeerbare veranderingen te voorkomen.
Eerste klimaatkantelpunt wereldwijd bereikt
Wetenschappers hebben gisteren bevestigd wat velen al vreesden: de aarde heeft zijn eerste officiële klimaatkantelpunt bereikt [1][2][3]. Koraalriffen wereldwijd zijn het eerste ecosysteem dat een kritieke drempel heeft overschreden bij 1,2 graden Celsius opwarming [4]. Sinds 2023 heeft 84% van alle koraalriffen te maken gehad met ongekende hittegolven en bleekprocessen [1][4]. Tim Lenton, klimaatonderzoeker aan de Universiteit van Exeter, stelt het simpel: “We zitten nu echt in de wereldwijde ineenstorting van koraalriffen” [2]. Dit betekent dat zelfs als we morgen alle uitstoot zouden stoppen, deze riffen niet meer kunnen terugkeren naar hun oorspronkelijke staat. Het rapport, opgesteld door 160 wetenschappers uit 23 landen, komt drie dagen voor belangrijke klimaatonderhandelingen beginnen in Belém, Brazilië [3][5].
Wat dit betekent voor jouw dagelijks leven
Bijna een miljard mensen wereldwijd zijn afhankelijk van koraalriffen voor voedsel, inkomsten en kustbescherming [3]. Denk aan de visser in de Filipijnen die zijn familie voedt, of de hotelketen aan de Caribische kust die toeristen lokt met snorkeltochten [GPT]. Deze mensen verliezen hun bestaanszekerheid. Maar ook Nederlandse consumenten merken dit. Vis wordt duurder als ecosystemen instorten [GPT]. Bovendien komen andere kantelpunten dichterbij: het Amazoneregenwoud kan al bij 1,5 graden volledig afsterven [1][3]. De Atlantische oceaanstroming, die ons milde klimaat geeft, kan vanaf 2 graden vastlopen [1]. “Dan krijgen we veel hardere winters in Noordwest-Europa”, waarschuwen de onderzoekers [1]. Steve Smith van de Universiteit van Exeter is duidelijk: “We moeten de energiebasis van de hele maatschappij binnen één generatie transformeren, weg van fossiele brandstoffen” [2].
Urgente actie nodig voor COP30
De timing van dit rapport is geen toeval. Vandaag ontmoeten klimaatministers elkaar in Brazilië ter voorbereiding op COP30 in november [1][5]. Het rapport moet hen wakker schudden. “We brengen een grote nieuwe boodschap: wat jullie hebben is niet goed genoeg”, zegt co-auteur Manjana Milkoreit van de Universiteit van Oslo [5]. De onderzoekers pleiten voor ongekende actie van wereldleiders [2]. Toch blijven sommige experts voorzichtig. Max Rietkerk van de Universiteit Utrecht denkt dat “je ten minste 50 procent van de voorspelde kantelpunten kunt afschrijven” [1]. Maar zelfs hij erkent dat snelle emissiereductie cruciaal is [4]. De vraag is of politici luisteren. In 2024 bereikte de opwarming al 1,4 graden boven het pre-industriële niveau [2]. De 1,5 graden-grens wordt waarschijnlijk rond 2030 doorbroken [5]. Elke tiende graad telt nu.