Ex-ASML-topman Wennink waarschuwt: Nederland moet 150 miljard investeren of welvaart verdwijnt
Nederland, vrijdag, 12 december 2025.
Nederland staat voor een keuze: investeer de komende tien jaar minimaal 151 miljard euro of verlies jaarlijks 1700 euro koopkracht per huishouden. Ex-ASML-CEO Peter Wennink presenteerde vrijdag zijn alarmbel-rapport waarin hij stelt dat onze economische groei dramatisch terugvalt naar 0,5 procent. Zonder drastische actie dreigt een structureel tekort van 100 miljard euro per jaar in 2035. Het rapport pleit voor een nationale investeringsbank, gedwongen uitkoop van boeren en focus op vier sleutelsectoren: AI, biotechnologie, defensie en klimaattechnologie.
Concrete investeringsplannen liggen klaar
Wennink identificeert vier sectoren waar Nederland kan uitblinken [1]. Een AI-gigafabriek zou 22 miljard euro kosten, rode biotechnologie vraagt 17,3 miljard euro en defensie-gerelateerde chemische capaciteit kost 5,5 miljard euro [1]. Het Leiden Bio Science Park, Nederland’s grootste life sciences cluster met meer dan 500 organisaties, leverde al concrete bijdragen voor het biotechnologie-gedeelte [2]. Elke publieke euro in biotech trekt gemiddeld 2.5 euro private investering aan en genereert bijna 2 euro extra economische activiteit [2]. Het totaalpakket van 51 investeringsvoorstellen vertegenwoordigt een potentieel van 126 miljard euro [3].
Nationale investeringsbank moet private kapitaal aantrekken
De overheid moet een Nationale Investeringsbank oprichten met 10 tot 20 miljard euro werkkapitaal [4][5]. Deze bank kan tot 100 miljard euro aan private investeringen mobiliseren [4][5]. Daarnaast komt er een Nationaal Agentschap voor Baanbrekende Innovatie met een jaarbudget van 2 miljard euro [1]. Een regeringscommissaris voor Toekomstige Welvaart krijgt juridische bevoegdheden en een eigen fonds [6]. Wennink stelt voor om niet-strategische staatsbelangen zoals ABN Amro, De Volksbank en Holland Casino te verkopen om de benodigde miljarden te financieren [4].
Pijnlijke keuzes voor stikstof en arbeidsmarkt noodzakelijk
Het stikstofprobleem moet definitief worden opgelost door boeren verplicht uit te kopen [4][7]. Anders blijven klimaatprojecten vastlopen [8]. De arbeidsmarkt krijgt een flinke opknapbeurt: werkgevers hoeven maar één jaar ziekteverlof te betalen in plaats van twee [7]. Vakbonden CNV en De Unie zijn woedend over deze plannen [4][7]. ‘De mens wordt gezien als productiemiddel en als kostenpost’, aldus Reinier Castelein van De Unie [4]. Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland juichen het rapport daarentegen toe [8]. Wennink’s boodschap is simpel: ‘Wie technologisch niet meetelt, zit niet aan tafel – en wie niet aan tafel zit, staat op het menu’ [4].