Het KNMI schetst negen extreme weerscenariosdie Nederland kunnen raken
De Bilt, vrijdag, 12 december 2025.
Het KNMI presenteert negen extreme weerscenariosvan orkaan Kirk tot tropische hittegolven die Nederland hard kunnen treffen. Eén scenario toont hoe storm Kirk €2,7 miljard schade had kunnen aanrichten met windstoten tot 180 km/uur. Het rapport beschrijft ook extreem lage Rijnwaterstanden, wekenlange vrieskou en zelfs de verspreiding van het westnijlvirus door muggen bij hogere temperaturen. Het weatherinstituut wil gemeenten en waterschappen helpen voorbereiden op deze klimaatrisico’s.
Van Kirk tot koudegolf: negen scenario’s die Nederland op zijn kop kunnen zetten
Het KNMI publiceerde op 11 december 2025 een rapport waarin negen extreme weerscenarioswerden uitgewerkt die Nederland kunnen treffen [1]. De scenario’s variëren van tropische stormen tot wekenlange vrieskou en extreem lage waterstanden in de Rijn [1]. Een concreet voorbeeld: als orkaan Kirk uit 2024 over Nederland was getrokken in plaats van over Frankrijk, hadden windstoten tot 180 kilometer per uur voor €2,7 miljard schade aan gebouwen kunnen zorgen [1][2]. Het instituut gebruikte recente extremen als basis, zoals de hittegolf van juli 2018 [1]. KNMI-hoofddirecteur Maarten van Aalst stelt: “Het moet prikkelen om ons beter voor te bereiden op crisissituaties” [1].
Muggen en virussen: ook ziektes profiteren van opwarming
Een opvallend scenario beschrijft hoe het westnijlvirus zich via gewone huissteekmuggen kan verspreiden in Nederland [2]. Bij jaargemiddelde temperaturen van 20-26 °C vermenigvuldigt het virus zich makkelijker in muggen, die dan noordwaarts kunnen uitbreiden [2]. KNMI-onderzoeker Maarten Boonekamp benadrukt dat deze ontwikkeling vooral door algemene opwarming komt, niet door specifieke hittegolven [2]. Hoewel de individuele besmettingskans klein blijft en infecties meestal mild verlopen, ontbreken nog vaccins en antivirale middelen [2]. Vogels spelen een cruciale rol als schakel tussen muggen en nieuwe infecties [2].
Praktische voorbereiding voor waterschappen en gemeenten
Het rapport richt zich op waterschappen, veiligheidsregio’s en andere organisaties om hen te helpen bij voorbereiding op weersextremen [1]. Gasunie, Rijkswaterstaat en Tennet werkten al mee aan het onderzoek [1]. Van Aalst wil duidelijke afspraken: “Wanneer wil je gewaarschuwd worden? Vanaf hoeveel procent kans dat iets extreems gebeurt? En hoelang van tevoren heb je nog handelingsperspectief?” [1]. De scenario’s omvatten ook ‘duisterluwte’ - periodes zonder wind en zon zoals eind 1997 - die het energiesysteem kunnen ontwrichten [1]. Het doel: Nederland beter wapenen tegen klimaatverandering die “hier en nu” speelt, aldus Van Aalst [1].