Joodse Nederlanders durven hun davidster niet meer te dragen vanwege toenemend antisemitisme
Nederland, zondag, 14 december 2025.
Sinds de oorlog in Gaza voelen joodse Nederlanders zich gedwongen zich te verantwoorden voor Israëls beleid. Studente Yaël ontving verkrachtings- en doodsbedreigingen na een Instagram-post over Israël. Rabbijn Aryeh wordt uitgescholden als ‘vuile rotjood’ op straat in Utrecht. De politie registreerde 880 antisemitische incidenten in 2023, tegenover 549 in 2022. Locaties van joodse bijeenkomsten worden nu geheimgehouden tot de dag zelf.
Studenten en rabbijnen onder vuur
Yaël Hersbach, student aan de Universiteit Utrecht, keerde in september 2023 terug uit Israël waar ze een jaar had gewoond [1]. Een maand later brak de Gaza-oorlog uit. Toen ze een Instagram-story over Israël plaatste, ontving ze tientallen berichten van mensen die dreigden haar te verkrachten, verbranden of zelfs te onthoofden [1]. Ze veranderde haar naam en zette haar profiel op privé [2]. Rabbijn Aryeh Leib Heintz uit Utrecht ervaart soortgelijke vijandigheden. ‘Ik kan niet over straat in bepaalde wijken in Utrecht, zonder dat ik word nageroepen. Dan roepen ze bijvoorbeeld: vuile rotjood’, vertelt hij [1]. Sinds 7 oktober 2023 ziet hij overal antisemitische propaganda [1].
Verantwoording en uitsluiting
Jules van Hessen, dirigent, merkt dat joodse Nederlanders constant onder druk staan. ‘Mensen verwachten van joodse Nederlanders dat je afstand doet van het beleid van Israël, anders ben je fout. Als je zegt: ik vind het complex, ik voel me niet in de positie om een standpunt in te nemen, dan ben je fout’, legt hij uit [1]. Projecten met een joodse inslag worden geannuleerd en locaties van joodse bijeenkomsten worden pas op de dag zelf bekendgemaakt [1]. Yaël organiseert via StandWithUs Nederland evenementen om een veilige gemeenschap te creëren voor joodse en Israëlische studenten [1]. Ze vindt het zorgelijk dat vrienden en familie haar adviseren haar davidster niet openlijk te dragen. ‘Mijn davidster is het probleem niet, een antisemitische reactie wel’, stelt ze [1].
Cijfers en Chanoeka in de schaduw
De politie registreerde in 2023 maar liefst 880 antisemitische incidenten, een stijging van 60.291 procent ten opzichte van de 549 incidenten in 2022 [1][2]. Vandaag, 14 december 2025, begint Chanoeka voor veel joodse Nederlanders [1][2]. Landelijk studentenrabbijn Yanki Jacobs en student Asher Baruch waarschuwen dat de sfeer op universiteiten de afgelopen twee jaar merkbaar is veranderd. ‘Joodse studenten hebben te maken met uitsluiting, vijandigheid en gevoelens van ongemak’, aldus Jacobs [3]. Als studenten er niet meer durven vertellen dat ze joods zijn, zijn universiteiten ver weg van plekken waar je je vrij voelt om je uit te spreken [3]. De situatie toont hoe internationale conflicten doorwerken in lokale gemeenschappen en Nederlandse burgers van joodse afkomst zich bedreigd voelen in hun eigen land.