Bulgarije krijgt nieuwe regering vlak voor eurozone-toetreding
Sofia, donderdag, 11 december 2025.
Premier Zhelyazkov stapte op na massale protesten tegen corruptie, precies drie weken voor Bulgarije de euro invoert op 1 januari 2026. Tienduizenden demonstranten eisten zijn aftreden vanwege wijdverspreide corruptie.
Massale protesten dwingen premier tot aftreden
Premier Rosen Zhelyazkov diende donderdag 11 december het ontslag van zijn regering in, slechts minuten voordat het parlement zou stemmen over een motie van wantrouwen [1]. De beslissing kwam na wekenlange straatprotesten waarbij tienduizenden Bulgaren de straat opgingen. Op woensdag 10 december verzamelden zich alleen al in Sofia tussen de 100.000 en 150.000 demonstranten [2]. Protesten vonden plaats in meer dan 25 steden, waaronder Plovdiv, Varna en Veliko Tarnovo, maar ook in het buitenland in Brussel, Londen en Berlijn [2]. De betogers projecteerden leuzen als ‘Ontslag’, ‘Maffia eruit’ en ‘Voor eerlijke verkiezingen’ op het parlementsgebouw [3]. President Rumen Radev had eerder deze week opgeroepen tot het aftreden van de regering [1].
Corruptie en belastingverhogingen als katalysator
De protesten ontstonden aanvankelijk door de controversiële begroting voor 2026 met geplande belastingverhogingen [1][2]. Op 2 december trok de regering deze begroting terug na massale protesten [1][3]. Maar de onderliggende frustratie gaat veel dieper. Demonstranten eisen een einde aan de wijdverspreide corruptie en verwijten de regering dat zij er niet in slaagt dit probleem aan te pakken [1][2]. Centraal in deze kritiek staat de invloed van oligarch Delyan Peevski, die zowel door de VS in juni 2021 als door het Verenigd Koninkrijk in februari 2023 is gesanctioneerd wegens corruptie [2]. Bulgarije staat op de een-na-laatste plaats in de EU op de Corruptie-perceptie-index van Transparency International [6]. Volgens peilingen steunt meer dan 70% van de Bulgaren de demonstraties [4].
Politieke crisis vlak voor euro-invoering
De regeringscrisis komt op een cruciaal moment: Bulgarije staat gepland om op 1 januari 2026 toe te treden tot de eurozone [1][2][3]. President Radev zal nu de partijen in het parlement vragen een nieuwe regering te vormen [1]. Als dat niet lukt, stelt hij een interim-regering aan die het land bestiert tot nieuwe verkiezingen [1]. Dit zou de achtste nationale verkiezing in vier jaar tijd betekenen - de vorige vond plaats in oktober 2024 [1][3]. Oppositieleider Assen Vassilev van ‘We Continue the Change’ verzekerde dat Bulgarije de eurozone zal toetreden, zelfs als de regering is afgetreden [3]. De huidige politieke instabiliteit illustreert de diepe verdeeldheid in het EU’s armste land [3], waar vooral jongeren massaal de straat opgaan omdat zij geen toekomst zien in hun eigen land [6].