Nederlandse scheepsbouwgigant Damen staat terecht voor miljoenenfraude en sanctieomzeiling
Zwolle, maandag, 24 november 2025.
Scheepsbouwer Damen Shipyards begint vandaag een historische rechtszaak in Zwolle. Het familiebedrijf uit Gorinchem wordt aangeklaagd voor omkoping in acht landen, van Brazilië tot Sierra Leone, en het omzeilen van Rusland-sancties. Oprichter Kommer Damen (81) en zijn zoon staan persoonlijk terecht. Bij veroordeling dreigt vier jaar uitsluiting van overheidsorders - rampzalig voor het bedrijf dat net miljardencorrecties heeft binnengehaald van de Nederlandse marine. De zaak is uniek omdat nog nooit eerder een groot Europees defensieconcern werd vervolgd voor sanctieomzeiling.
Acht jaar onderzoek leidt tot historische aanklacht
Het Openbaar Ministerie startte het onderzoek in 2017 met een inval bij het hoofdkantoor in Gorinchem [5]. Na acht jaar speurwerk kwam een omvangrijke aanklacht van 89 pagina’s naar buiten [5]. Damen zou tussen 2006 en 2016 grote bedragen hebben betaald aan tussenpersonen in het Caraïbisch gebied, Latijns-Amerika en Afrika [5]. “Damen betaalt agenten. Deze praktijk brengt het risico met zich mee dat commissiebetalingen gedeeltelijk worden gebruikt om lokale ambtenaren te betalen,” stelt het OM [2]. Concrete bewijzen zijn er voor omkoping in Brazilië en een havenbaas op Curaçao, waarbij 220.000 euro werd beloofd in ruil voor scheepsorders [6]. Het bedrijf zou ook kredietverzekeraar Atradius hebben misleid over deze betalingen [6].
Rusland-sancties omzeild via China en Turkije
Naast corruptie wordt Damen vervolgd voor het omzeilen van EU-sancties tegen Rusland [1][2]. Het bedrijf zou 14 keer vervalste uitvoeraangiften hebben ingediend voor scheepsonderdelen [3]. Hoofdofficier Michiel Zwinkels noemt dit “een unieke zaak” omdat nog nooit eerder een groot Europees defensieconcern werd vervolgd voor sanctieomzeiling [3]. Na de Russische inval in 2022 leverde Damen nog steeds honderden onderdelen aan Rusland via bedrijven in China en Turkije [3]. Het OM heeft sinds 2022 meer dan 130 onderzoeken gestart naar overtredingen van Ruslandsancties in Nederland [3].
Miljardenbedrijf riskeert jaren uitsluiting
Damen Shipyards is een multinational met een omzet van ruim 3 miljard euro, 35 werven wereldwijd en ruim 12.000 werknemers [5]. Bij een veroordeling voor corruptie dreigt vier jaar uitsluiting van overheidsorders [5]. Dat zou rampzalig zijn voor het bedrijf dat hofleverancier is van de Nederlandse marine en vier fregatten heeft besteld - een miljardenorder [5]. In 2022 verstrekte de Nederlandse overheid Damen nog een lening van 270 miljoen euro om financiële problemen door vertragingen op te vangen [6]. Het bedrijf spreekt alle beschuldigingen tegen en heeft “vol vertrouwen” in een goede afloop [1]. “Damen heeft het dossier beoordeeld en concludeert dat het OM geen haalbare zaak heeft,” luidt de reactie [6]. De zaak kan jaren duren en er is nog geen datum voor de inhoudelijke behandeling vastgesteld [2].